Merhaba Sayin Haktan Sapmaz bu konuda yaptigim kisa bir yorumu asagiya kopyaliyorum.
Merhaba,
Baslangictaki bes ayeti ilk inen ayetler olarak kabul edersek bunlarin muntazam bir icerige sahip olmasi gerekmektedir.
Bu ayetleri gunumuz insaninin anlayisindan yola cikarak aciklarsak, bir turlu duzgun bir aciklama getiremeyiz. Ilk yapmamiz gereken gunumuzun muteber anlayislarindan soyutlanarak ,bu ayetlerin ilk hitap donemine, Muhammed'in cagina ulasmamiz gerekmektedir. Inisinin ortamini, olusumuna malzeme eden Kuran vahyi oncelikle orjinal aninda ifade edildigi gibi anlasilmalidir.
Oku ifadesinin metinden bir yaziyi degil kalpten-zihinden okumayi kastettigini hepimiz biliyoruz. Burda oku ifadesinin indirileni insanlara aciklamak olduguda meshur bilinenler arasindadir. Yine bilindigi gibi Kalem, o gunku toplumun yazi ve araclarina has kildigi ozel statuyu ifade etmektedir. Onlar yaziyi ve araclarini kutsal olarak gormekteydiler.
Muhammed'e ve toplumuna ilk kez soylenen, cok onemli olan nedir?
Mesaj oyle bir anlayisi sunmus olmaliydi ki, bu onlara ilahi muradi acikca ifade etmis olsun.
Bu ayetlerdeki ana mesaj, Yaratan'in uzaklastigi sanilan yeryuzunden, soyutlanmis olarak dusunulmesine, karsi yapilan ilahi bir itirazdir.
Muhammed'e iste bu yaratan Rabbin adiyla-adina bir ileti sunmasi soylenmektedir.
Mekkelilerin zaten kabul ettikleri Allah'in, "Yaratan Rab" olarak tanimlanmasina karsi dehsete dusmelerinin ana sebebi, Allah'in onlarin yasamlarina mudahele hakkini ifade ediyor olmasindan kaynaklaniyordu. Onlarin bu endiseleri , her turlu arac ve gerecin kullaniminin ardindan olusan birikimlerin hepsinin arka planindaki etkin failin yine yalnizca Ekrem olarak Allah'in gosterilmesiyle artmaktaydi. Butun bu kaygilara sebeb veren ilk ayetlerdeki ; Ey insanlar, sizin Ekrem olan Efendiniz-sahibiniz-yoneticiniz sizi bir alaktan yaratan, her turlu arac ve gerecle bilmediklerinizi ogreten Allah'dir, ilani idi.
Sema'nin yeryuzune mudahelesi,insanlarin islerine karismasi ozellikle bir grup cikar cevrelerini ozellikle rahatsiz edecekti.
Boyle agir bir sorumluluk yuklenen Muhammed muzzemmil ve muddessir surelerindeki maruz kalacagi tesvikleri gerekli kilacak bir surece giriyordu. Cunku o mesaji cok iyi anlamisti, toplumun mevcut inanc ve yasam bicimine karsi bir durusu ortaya koyan, genel duzenlemeleri iceren bu mesaj, ici rahat bir bicimde iletilme niteligi tasimiyordu. Bu mesaji insanlara ilettiginde gorecegi tepki asikardi. Insirah suresi bu surece dair zorluklarin atlatilmasina yonelik ilahi destege dikkat cekmektedir.
Iste arkadaslar benim Alak suresini anlamaya yonelik bakis acimin kisa bir ozeti,
Allah'a emanet.
Kadir
|