Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Milyonların sokağa döküldüğü Mısır'da sıradan bir Mısırlı "bu develerin devrimi"dir demiş. Bu tuttu, şimdi Kahire ve giderek diğer başkentleri sallamakta olan kitlesel gösterilere "Develerin devrimi (Sevretü'l cimal)" adı veriliyor.

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

YAĞMUR ATSIZ

TINA-TATA

Mısır konusunda iki ana görüş var. Ya TINA (there is no alternative!) ya TATA (there are thousends of alternatives!). Yâni “başka alternatif yok” diyenler TINAcılar ve “bin alternatif var” diyen TATAcılar. Birincilere göre o tek alternatif Mısır’ın ve öbür Arab devletlerinin artık kaçınılmaz şekilde demokrasi ve âdil hukuk düzeni yoluna girecekleri “postulat”ı, ikincilere göreyse bu demokrasi yolu o bin alternatif arasında çok arka sıralarda yer alan zayıf bir ihtimâl. Bunlar, Arab ülkelerini onyıllardır kanırta kanırta, zulmederek yöneten azınlıkların yine allem edip kalem edip, Batı’daki efendilerinden de destek alarak muhtelif derecelerde makyajlarla ve “yeni” (!) çehrelerle eski düzeni bir mikdar daha rafine metodlarla sürdüreceğinden endîşe ediyorlar.

Ama o efendiler de artık eskisi gibi değil. 2 Şubat târihli yazımda Amerika ile İsrâil arasındaki “sapık” ilişkinin artık Washington tarafından “taşınamaz” hâle gelmesi netîcesi bu desteğin kaybolacağından bahsetmişdim ki bu, İsrâil için tasavvur edilebilecek en fecî gelişmelerden birine tekaabül edecekdir. Çünki ABD’den yılda iki milyar

Başkan John Ford bir keresinde Viyetnam’daki bir kukla diktatör general için şöyle demişdi:

“Yes, he is a son of a bitch, but he is our son of a bitch!” (Evet, o o... çocuğunun biri ama bizim o... çocuğumuz o!)

Zannedersem Başkan Obama bundan böyle “meşrû” evlâdlar istiyor.

AB’ye gelince Fransa ve Alman

Öte yandan Fransa ve Almanya’daki “aklı hür, vicdânı hür” dürüst insanlar zâten bu ikiyüzlü tutumu sorguluyorlar. Meselâ “84’lük Delikanlı” Peter Scholl-Latour, Almanya’nın en tanınmış gazetecilerinden olan bu yarı Alman yarı Fransız entellektüel, son kitabında “Beyaz Adam İmparatorluğunun sonu”nu tematize ederken özetle şöyle diyordu:

“Elâleme demokrasi ve insan hakları dersi vermekde pek mâhiriz. Ama menfaatimiz gerektirince Suûdî Arabistan gibi, Mısır, Pâkistan, Afganistan, Tunus, Nijerya gibi en baskıcı, en mürtekib rejimlerle sarmaş dolaş olmakdan da kaçınmıyoruz.”

Ben Nil kıyılarındaki deprem bağlamında en dürüst ve en merdce sesin Ankara’dan yükselmiş olmasını bir Türk olarak sevinç ve ne yalan söyleyeyim biraz da övünçle karşılıyorum.

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Güneş altında, Mısır'la ilgili kurulabilecek tüm cümleler kuruldu, sanırım. Dünyanın en ilginç analizi bile olsa ey okur; sende ağır, ciddi Mısır tahlilleri okumaya mecal kalmış mıdır, emin değilim. Dolayısıyla bugün, serimli-düğümlü-çözümlü bir strateji yazısı yazmaktansa, (zaten uluslar arası ilişkiler analistliğini başkalarına bıraktığımı, söylemiştim) Mısır üstünde zihin gezdirmeyi, Mısır üzerinden bize bakmayı tercih ederim.

Mısır'daki halk hareketinin gösterdiklerine gelince; buyurunuz diyelim:

1 – Yerli ve yabancı oryantalizm söylemi yine fos çıkmış. Arabın da devrimci ruhu varmış, hem de ne yiğit ruhmuş!

2 – Bir dikta rejimi, otoriter bir yönetim ister 30 yıl sürsün, ister 100 yıl: keser döner sap döner, gün olur devran dönermiş.

3 – Ortadoğu'ya özgürlük ihraç etmek için ölmeyi-öldürmeyi bile göze alarak Irak'ın altını üstüne getirenler, bir Ortadoğu halkı özgürlük için sokaklara dökülünce, eni konu korkabilirmiş.

4 - Necip Türk basınında Mısır'a gitmemiş, dolayısıyla "izlenim" paylaşma imkanı olmamış tek Allah kulu, ben kalmışım.

5 - Bir saldırı aracı olarak modern öncesi dönemde atlar, modern dönemde arabalar kullanılırken, postmodern dönemde ise bu bineklerin yerini develer alabilir, hatta bir devrime ad verebilirmiş. Develerle binlerce göstericinin içine dalmak, bu munis ve sevimli hayvanları bile korkutucu kılabilirmiş.

6 – Mısır'ın 30 yıllık firavunuyla, Türkiye'nin siyasal iktidarı arasında benzerlik kuranlar çıkabilirmiş. Bunu yapanlar, bu kıyasın Mısır'da devrim yapan halkla, Türkiye'de Cumhuriyet Mitingleri'ni düzenleyenleri karşılaştırmak kadar abes olacağını bilmezmiş.

7 – TT Arena'da, U2 konserinde Başbakan'ın ıslıklanmasıyla, Mısır'da milyonlarca insanın sokağa dökülmesi aynı kefeye konulabilirmiş. Demokrasilerde gösteri ve protesto hakkı vardır kabul ama, birinin yoksul mısırlıların ekmek ve demokrasi çığlığıyken, diğerinin "beyaz Türk şımarıklığı" olduğu ıskalanabilirmiş. Birinin ekmek bulamamaktan kaynaklanırken, diğerinin hükümetin milyon dolarlar akıttığı etkinliklerde ve açılışı yapılan devasa stadyumlarda meydana geldiği ve hiçbir rasyonel bir talep içermediği, sadece gerekçesiz bir öfke taşıdığı gözden kaçırılabilirmiş.

8 – "Türkiye İran olur mu?" , "Türkiye Malezya olur mu?", "Türkiye Cezayir olur mu?" tartışmalarıyla yıllarca dindar kesimin tepesinde boza pişiren laik güruhun bir kısmı, umutsuz biçimde Türkiye niye Mısır olmuyor diye karalar bağlayabilirmiş. Üstelik hedef, yine İslamcı dövmekmiş. Görünen o ki, karalar bağlayanların asıl derdi, Mısır'daki isyan dalgasının Türkiye'ye sıçraması, dolayısıyla dindar kesimin oy verdiği muhafazakar hükümetin zor durumda kalmasıymış.

9 – Doğu toplumlarında demokrasinin, özgürlüğün, ilerlemenin taşıyıcısı; laik diktatörler değil; Mısır'daki İhvan hareketi gibi meşruiyetini toplum tabanından alan İslamcı hareketler olabilirmiş. Yıllardır radikal İslam korkusu ile titreyen ABD bile buna uyanabilirken, bizim sürekli endişelenmekten izan terazisi şaşmış modern laiklerimiz, bu dönüşüme kör kalabilirmiş.

10 – Mübarek'e destek veren İsrail, tarihinde ilk kez yalnız kalabilirmiş.

SURİYE İÇİN MİNİ NOT

Geçtiğimiz Salı günü yazdığım "Mısır'ı Bırak Suriye'ye Bak" başlıklı yazıda Suriye'deki Baasçı yönetimden, inanılmaz insan hakkı ihlallerinden, Hama katliamının hesabının sorulamamasından sözetmiş ve biz, vicdan, insaf, adalet duygusu taşıyanları bu konuda elinden geleni ardına koymamaya davet etmiştim. Yer kalmadığı için yazamamıştım. Ancak bazı okurlar, 'Suriye Kürtleri'ne değinmeyen bir Suriye yazısının eksik olacağını hatırlatma konusunda birleşince, altını çizmek farz oldu. Suriye'de nüfusun yüzde 10'unu oluşturan Kürtler vatandaş bile sayılmıyor. Baasçı baskılardan Kürtler'in de fazla fazla nasibini alması bir yana, bir de Arap milliyetçiliğinin hedefinde bulunuyorlar. Temel hakları yok, ayrımcılığa uğruyor ve dışlanıyorlar. Not düşelim.

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

'Endişeli solcular'

Bir arkadaşım aradı: - "Beşiktaştaki caminin avlusundaki duvarda 'Dev-Genç' yazıyor. Çooook eskiden kalma bir yazı. Kim bilir, kimin cenazesinden." Kim bilir? Arkadaşlarının duvarları sloganlarla bezediği, devrimin hangi kuyruklu yıldızdı acep, karanlığa karışan? O yıllarda hiçbir duvar sadece duvar değildi. Her duvarın dili vardı. Çocuksu isyanımızın dili. Sonunda hepsi gelip aynı nehre akardı. Bir 'büyük hikayeye'. Eşitlik ve özgürlük özlemine. Ve o isyan dilinin en şahanesi, 'Tek yol devrim'di. Bilirdik... Engebeliydi, sarptı, dolambaçlıydı yolu. Lakin, Daniel Cohn Bendit'in kendi hayatını anlattığı romanının adı gibi "Biz devrimi çok sevmiştik." Kırmızısını bilirdik. Sonra 'yeşil'i çıktı. Sonra 'turuncusu.' Gül kokulusu. Ve şimdi yasemin kokuyor ortalık. Damardan geçmiş günler romantizmi yapmak değil maksadım. Sözü, bazı eski arkadaşların Tunus ve Mısır isyanlarıyla ilgili yaklaşımına getirmeye çalışıyorum. Gönül kırmak değil niyetim. Anlamakta zorlandığım içindir.

'DÜĞMECİLER!'
Bakıyorum. Herkesin burnu farklı koku alıyor. Bir grup var ki; 'parmakçı!' Kimi halkın isyanında Amerikan parmağı buluyor. Kimisi Saros'un elini. Bunlara 'düğmeciler' de diyebiliriz. Halkın düğme ile çalıştığını düşünüyorlar. Düğmelerine basıyorsun, 1 milyon insan sokağa dökülüyor! İnsan en azından, "Ya bu halk dediğin şey düğmeyle çalışıyorsa, bu düğmenin yerini biz niye bulamıyoruz?" diye düşünmeli. Kimileri ise, İslamcıların yönetimi ele geçireceğinden korkuyor. İsyanın İran'daki gibi 'kabak devrim' olacağını söylüyor. (Oysa biz, en kırmızısının bile kabak çıktığını gördük.) Yani İslamcıların korkusuna statüko savunuluyor. Ergenekon ve darbe operasyonları sürerken de aynı korkularla seyirci kalınmıştı. İsrail, ABD'yi nasıl eleştiriyor biliyor musunuz? "ABD, Ortadoğu'yu okuyamıyor. Eğer seçim olsa parlamentonun yarısını Müslüman Kardeşler alır," diye. Talihsiz bir benzerlik değil mi? Görünen o ki, artık 'endişeli modernler', 'endişeli muhafazakarlar' gibi 'endişeli solcular' var. Endişeleri nedeniyle isyan, devrim değil; statükonun değişmesin istiyorlar. Milyonlar daha iyi bir hayat ve demokrasi isterken, onlar endişeleri nedeniyle 'parmak' ve 'düğme' arıyorlar.

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Hüsnü Mübarek zalim, gaddar ve kötücül biri. Sizinle aynı kanaatteyim. Ancak dışarıdaki işbirlikçileri ile içerideki adamları tarafından sinsice oyuldu altı. Bir sabah gaflet uykusundan kalktığında anladı kuşatıldığını fakat heyhat, çok geç artık.
Güvenilir adamı General Ömer Süleyman, müttefikleri İsrail ve ABD’nin de güvenine mazhar olmuş çaktırmadan. Ordusu buzdolabı, televizyon, gıda ve giyim üretimi yaparken Pentagon’la içli dışlı yakınlıklar da peydahlamış. Günü gelince hepsi bir olup kumpas kurdu ona karşı.

Bir ihanet hikâyesi
Netice-i kelam, mutemet bildikleri tarafından satıldı Mübarek. Yönetimden halk ayaklanmasıyla değil bir saray darbesiyle uzaklaştırıldı gerçekte. ‘Halk destekli ordu’ kisvesi altında kanırta kanırta iktidarı devraldılar Mübarek’ten. Koltuk tek adamlar arasında el değiştiriyor, halka geçmiyor Mısır’da. Sadece zevahiri kurtarıyorlar şu an.
İkinci adamı yıpratmadan yumuşak geçişle oturtacaklar oraya. Gelin görün ki, halk iktidarı bekleyen Tahrir meydanına ulaşmadı daha bu acı haber.
Hikaye geliştikçe trajik bir ihanet hikayesi çıkıyor içinden. Aldatılan yalnız Hüsnü Mübarek olsa gam yemezdim ama demokratik değişim isteyen bütün Mısır oyuna getiriliyor.
Merhamet görmeyi, acınmayı hak etmiyor Hüsnü Mübarek, ona ne şüphe. Lakin bir zalim gidiyor, başka bir zalim geliyor yerine. Tahrir meydanındaki kalabalıkların yalancı şafağını ben de alkışlasam mı, Ömer Süleyman’ın hainliğine mi yansam, Hüsnü Mübarek’in akıbetine mi kına yaksam, karar veremedim.
ABD’li Washington Enstitüsü bir kamuoyu araştırmasının sonuçlarını açıkladı önceki gün. Sıcak olaylar sırasında yapılan ilk ve tek anket çalışması bu. 5-8 Şubat tarihleri arasında Mısırlıların nabzını ölçmüşler. Sonuçlar şaşırtıcı.
Müslüman Kardeşler hareketi zannedildiği kadar yaygın çıkmıyor toplumda. Mısırlıların yüzde 15’i onaylıyor varlıklarını ve fakat ancak yüzde biri başkanlık seçimlerinde adaylarına destek vereceğini söylüyor.
Muhammed El-Baradey’e gelince. Onun da arkasında ancak yüzde 3’lük bir seçmen desteği görünüyor. Eski Dışişleri Bakanı Amr Musa ise bütün adaylar içinde en şanslı olanı. Halkın yüzde 25’i Mübarek’in selefi olarak Musa’yı istiyor.
Sıkı durun, Mübarek’in kendisi bugün seçime girse yüzde 17’lik oyu garanti. Yardımcısı General Ömer Süleyman’ı da bir o kadar Mısırlı tercih ediyor.
ABD ve İsrail’le ilişkiler belirleyici değil seçmen davranışı üzerinde. Yani “Sam Amca’nın çocuğu” veya “Siyonizmin uşağı” propagandası kimsenin üstüne yapışmıyor kolay kolay. Alıcısı fazla yok çünkü. Ömer Süleyman açısından da bir dezavantaj oluşturmuyor demektir.
Toplumun yüzde 30’luk bir kesimi için kısmi hassasiyet taşısa da gerisini pek alakadar etmiyor.
Mısırlıları harekete geçiren asıl konular yüzde 30’larda gezinen işsizlik ve refahtan daha fazla pay alma davası. Demokrasi tali mesele kalıyor bunların yanında.
Hülasası, yeni bir tek adam rejimine hazır ve razı görünüyor Mısır halkı. Yeter ki aşları, işleri, ekmekleri büyüsün...
Bütün Ortadoğu’nun kaderini değiştirecek bir demokrasi fırtınası zannederken, biz biraz fazla mı heyecana kapılıyoruz, ne dersiniz?

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Moubarak'ın askerin ne yaptığından habersiz olması mümkün değil..Bence "acaba halk geri dururmu" diye beklediler..Halkın kararlılığını görünce Firavun kaçtı..elbette ipler amerikanın elinden kolay kolay çıkmaz..ama halkın bir kazanım elde ettiği gerçeğini görmek lazım..edindikleri kalkışma tecrübesi de cabası..

Artık sömürü diktatörlükle değil tüketim çılgınlığını özendirmek şeklinde kararlaştırıldığı için ortamın daha "özgür" olması gerekiyor..Bölgedeki tüm değişimleri bu açıdan gözlemekte fayda var..

Sadece halis-muhlis davranmakla bu ortamdan kurtulmak mümkün olur..

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Basra Körfezi'nden Atlas Okyanusu'na kadar bütün bölgede fay hatları hareketlendi, zemin sarsılıyor. Hiç kimse, hiçbir güç bu dalgayı kontrol edemez. İsyan hareketlerinde eli olanlar bile bunu başaramaz. Rejimlerin niteliği, gücü ne olursa olsun, dayandıkları güçler kimler olursa olsun fırtınayı kimse dindiremez.

Hiçbir rejim, otorite bu depremden sağ kurtulamayacak. Artık boş vaatlerin, umut ticaretinin kitleler üzerinde bir karşılığı yok. Silahına güvenenler için son çok daha erken gelecek. Çünkü kurşun sıkmak, intihar etmektir bu dönemde. Parasına güvenen rejimler yanlarına sadece kefenlerini alıp gidecekler.

Tunus ve Mısır devrildi. Ama kabus yeni başlıyor. Bu ülkelerin geleceğinin ne olacağı kitlelerin talepleriyle uluslararası güçler arasındaki pazarlıkların sonucuna göre şekillenecek. Bu yüzden askeri yönetimler dönemi pazarlıklarla kitlesel talepler arasında ağırlık tartma dönemi olacak.

Şimdi Libya'da yer yerinden oynuyor. Albay Muammer Kaddafi'nin katı denetiminin nasıl etkisiz kaldığını, kitlelerin kentleri nasıl ele geçirdiğini, kurşunlara karşı nasıl göğüs gerdiğini, aslında Libya'da güçlü bir muhalefet olduğunu, tek adamın 42 yıllık şöhretinin yanılsama olduğunu görüyoruz. Batı'ya meydan okuyan, bu yüzden saldırıya uğrayan ancak gücünü koruyan, Afrika'yı doyuran, milyar dolarlar saçan Kaddafi yönetiminin para ve silahla bile ayakta kalmasının ne kadar zor olduğunu görüyoruz.

Bingazi ve bir çok şehir, bölge, köy, kasaba isyancıların eline geçti. Devlet televizyonu dahil, önemli kurumlar, havaalanları devletin elinden çıktı. Binalar ateşe veriliyor, devlete ait ne varsa denetim altına alınıyor, karakollar yakılıyor, başbakanlık binası ateşe veriliyor.

İç savaş ve silahla korkutulan kitlelerin bunu pek önemsemediği, ısrarlı, kararlı bir şekilde etkinliklerini artırdıkları görülüyor. Arap dünyasından çok Afrika'ya yönelen Kaddafi yalnız kalmış görünüyor. Afrikalı dostlarının kendini ayakta tutacak iradesi ve gücü yok. Arap dünyasında kendine sahip çıkacak bir ülke çıkmayacaktır.

Şu anki görüntü, Kaddafi yönetiminin kontrolü hızla elinden kaçırdığı yönünde. Bu da çok kısa zaman içinde rejimin çökeceğine işaret ediyor. Silahla her şey geri alınabilir mi, ülke iç savaşa sürüklenir mi, bölünür mü? Üçü de pek ihtimal ahilinde görünmüyor.

Askerlerin bir bölümü Kaddafi otoritesine karşı halkın yanında yer aldı. Hatta elindeki silahları halka dağıttığı, Afrika'dan getirilen silahlı güçlerle askerler ve siviller arasında çatışmalar çıktığı söyleniyor.

Müslüman liderler, kanaat önderleri askerleri ve devlet iktidarını elinde tutanları halkın yanına çağırdı. Senüsi geleneğinden gelen, çok güçlü direniş tecrübesi bulunan, İtalya'ya karşı destansı mücadelelerin tarihine tanık olunan bu topraklarda, aynı ruhun tekrar canlandığı görülüyor. Kimse, isyan edenleri horlayıp suçlamasın. O halkın 42 yıllık uykudan uyandığını düşünmek lazım.

Geçtiğimiz hafta Bahreyn'de isyan patlak verdiğinde, Libya'da kıpırdanmalar başladığında aldığımız haberler sıradaki ülkenin Libya olacağı yönündeydi. Şaşırtıcıydı çünkü Libya'dan öncelikli ülkeler vardı. Mesela Yemen! Ama bu süreç son derece şaşırtıcı gelişmeleri barındırıyor. Tunus'tan sonra Yemen dururken, Mısır'ın harekete geçmesi ve Ortadoğu'nun en güçlü ülkesinde bu kadar kolay sonuç alınması hepsinden şaşırtıcıydı. Bütün ülkeler sarsılsa da Mısır ve Suudi Arabistan gibi iki güçlü rejime çok daha uzun ömür biçiliyordu.

Bir süre sonra bütün bölge rejimler mezarlığına dönecek. Emekli diktatörler, eli kanlı istihbaratçılar, kara para trafiğinden arta kalanların çöle gömüldüğünü göreceğiz belki. Tunus ve Mısır'da olduğu gibi Libya'da da ordu ile pazarlıklar başlamış olmalı.

Yüz milyarlarca dolarlık silah alımları bile bu rejimleri koruyamıyor. Tıpkı İsrail'in Mübarek ailesi üzerinden kazandığı milyar dolarların kurtarmadığı gibi. Basra Körfezi'nde dün açılan silah pazarının koruyamayacağı gibi. Tanklar ve füzeler, ellerinde sadece taş olanların önünde çaresiz kalıyor. Bu büyük bir depremdir. Etkisi sadece bu ülkeleri ve bölgeyi değil dünyayı sarsacak kadar güçlü bir deprem...

Türkiye, bundan sonra bölgedeki yeni yapılarla arasını güçlü tutmalı. Varolanlardan çok daha iyi iletişim sağlayacağı, ortaklıklar yapacağı yapılar oluşuyor, bu boşluk iyi doldurulmalı. Tam bugünlerde İran savaş gemilerinin Süveyş'ten geçip Akdeniz'e ilerlemesi sadece İsrail'e meydan okuma gibi gözükmüyor. İran, yıllardır rekabet içinde olduğu bölgedeki rejimlere de meydan okuyor.

Libya şaşırttı herkesi. Bahreyn'de Şii çoğunluğun Sünni azınlık yönetimine isyanı gibi, S. Arabistan'ın petrol bölgelerinde yaşayan Şiiler de harekete geçerse kimse şaşırmasın..

Kaddafi'nin ülkeden çıktığı söyleniyor. Oğul Seyf-ul İslam'ın ise "Libya'yı İtalyanlara ve Türklere bırakmayacağız" sözü, İtalya için ne kadar doğruysa Türkiye için de o kadar yanlış.

Hepimiz Libya'nın aslında Libyalılara kalacağını, kurşun sıkanların bunu engellemeye çalıştığını biliyoruz. Faşist İtalya'ya karşı destansı mücadele veren Ömer Muhtar'ın torunları bunlar, yabancı değil! Kaddafi'nin gittiği söyleniyor ve yüzbinler ayakta. Sonuç? Bu rejim bitti..

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Diktatörün insan hakları ödülü

CÜNEYT ÖZDEMİR