Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Yazar'a göre evren iki kısıma ayrılıyor: madde (parçacıklar) ve mana ( fizik kanunları)

Tüm evreni kapsayan soyut fizik yasaları ve bunlara uyma zorunluluğu taşıyan maddeler..

Aslında evrenin bu şekilde kavranışı son derece yaygın. Ne de olsa elimize aldığımız bir bardağı bıraktığımızda "yerçekimi kanunu" gereğince yere "düşüyor". Demek ki çevremizdeki her maddenin uymak zorunda olduğu bazı "kanunlar" var. Bir mana alemi..

-------------

Fizik kanunları konusuna çoğumuzun aklına ilk, belki de tek gelen fizik yasası örneği ile başlayalım:

"Yerçekimi kanunu" tanımı yanlış bir tanımdır. Hiçbir kuram, "yasa" ya da "kanun" terimleri ile ifade edilmez.

İnsanoğlu, evrende gözlemlediği olaylarda bir döngü, tekrar ve düzenmiş gibi görünen kısımları, icat ettikleri yöntem olan matematik ile tarif edebildiğini farketmiştir.

Daha belirli öngörülerde bulunmanın kazandıracağı faydalara ulaşma amacıyla bu düzen tanımlamalarına bir sistem getirilmiş ve bilimsel yöntem doğmuştur. 

Hipotez, kuram gibi terimler, insanlar tarafından doğayı tariflemek için kullanılan  araçlardır. Fiziki evrende karşılıkları yoktur. Fiziki evrende karşılıkları olması da gerekmez.

Biliminsanlarının, evrende olan bitenin "gerçekte" ne olduğunu bilmek gibi bir iddiaları yoktur. Onlar, doğanın davranışına mümkün olduğunca yakın bir model oluşturma amacındadırlar.  Bu model, ölçme ile oluşturulur.

Ölçmek, bilmek demektir.

Yerçekimi kuramı da insanoğlunun oluşturduğu bir model, bir  tanımlama, bir ölçme yöntemidir.

Evrenin kendisinden bağımsız, aşkın yasalar, kanunlar var olmadığı için, bir gün bu kanunların iptal edilivermesi gibi bir şey de sözkonusu değildir.

-------------------

Yazar: "Hatta denebilir ki evrendeki tüm kütle yok olsa da kütlelerin çekim kanunu, ve hiçbir ısı iletimi olmasa da (tüm evrenin aynı sıcaklıkta olması durumu gibi) ısının iletimi kanunu geçerlidir."

19.yy sonlarına kadar evren hakkındaki hakim görüş yazarın görüşü gibidir. Evrende maddeler vardır. Bu maddeler, bağımsız bir zaman ve mekan arkaplanı içerisinde hayatlarına devam ederler. Maddelerin davranışlarına hükmeden kanunlar / kuvvetler  vardır.  Bu kanunlar/ kuvvetlerin hepsi bilinirse her maddenin gelecekteki davranışı hesaplanabilir. (Yazar'ın balon örneği)

Örneğin,  bir bardak serbest bırakıldığında  dünya, yerçekimi kuvveti ile bardağı çeker. Bardak yere düşer.

Ya da bir mıknatıs, bir demir topluiğneyi manyetik kuvvet ile çeker.

Her iki örnekte de etkileyen ve etkilenen cisimler, bir yasa ya da kuvvet vardır.

Buna "uzaktan etki" denir.

Örneğin, güneş aniden yok olsa Dünya anında bundan etkilenir.

Çoğumuz hala böyle düşünüyoruz.

----

Evrendeki her olay, 4 temel kanun / kuvvet ile açıklanabilir.  Bunlardan biri yerçekimi kuvvetidir.

Bu temel kuvvetlere "kuvvet" dememizin nedeni, bize, birşeylerin uzaktan etki ediyor gibi görünmesidir.

İşin aslı öyle değildir. Kuvvetler  aslında birer parçacık alışverişidir. Her temel kuvvetin "taşıyıcısı" bir temel parçacık bulunur.

Bir mıknatıs topluiğneyi uzaktan etki ile çekerken yapılan, aslında, elektromanyetik alan içerisinde elektromanyetik alanın kuantı olan sanal fotonların yüklü parçacıklar arasındaki salınım ve soğurma işlemleridir.

Bize kuvvet gibi görünen, parçacık değiş tokuşu sırasındaki momentum aktarımlarıdır.

Yerçekimi kuvvetinin taşıyıcısı da "graviton" denilen parçacıklardır.

Yerçekimi kuramında ilaveten şu da var:

Kısa kesiyorum:

Eylemsizlik kütlesi ile yerçekim kütlesi eşittir. Bu eşitliğin mümkün olması kütlelerin uzay-zamanı bükmesiyle mümkün olabilir. Bu uzay-zaman eğriliğinin geometrisi öklid geometrisi değildir.  Olayların tariflenmesinde zaman koordinatı dahil olarak dört boyutlu bir evren söz konusu olur. Güneşin dünyayı çekmesi sonucu, Dünya'nın Güneş çevresinde dönmesi olarak gözlemlediğimiz olay, aslında Dünya'nın eğri uzay-zaman içerisinde en kısa yolu izleme prensibi gereğince bir jeodeziği takip sürecidir.

Dünya dört boyut içerisinde düz bir çizgi izlerken bize, bir elips çiziyormuş gibi, Güneş ve Dünya birbirlerini çekiyormuş gibi, aralarında bir çekim kuvveti varmış gibi görünür.

Ne uzaktan etki vardır, ne maddeden bağımsız kuvvetler, ne maddeden bağımsız zaman, ne maddeden bağımsız uzay.