Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Oysaki Perviz, Kur'an'ın maksadının en iyi Peygamber tarafından kavranılabileceğini, Peygamber'i bir tarafa bırakarak Kur'an'ı anlamaya çalışmanın sağlıklı sonuçlar vermeyeceğini iyi bilmektedir: ''Kur'an'ın Resulullah'tan başka birisi tarafından daha iyi anlaşılabileceğini söylemek hiçbir surette mümkün değildir. Böyle olunca da bizim Kur'an'ı anlamak için bir başka yere başvurmamıza hiç gerek yoktur.''

O halde sorun nedir, sorusunu da Perviz doğruya yakın bir biçimde cevaplar.'' Fakat buradaki problem Resulullah'ın Kur'an'ı nasıl anladığıyla ilgili bilgilerin bize kadar asli şekliyle ulaşmamış olmasıdır. Mesela Buhari'nin tefsir kitabında Bakara 31 ve Maide 87'nın tefsiriyle ilgili iki rivayet o ayetlerin anlamından ne kadar uzaktır. Bunlar ve bunun gibi diğer pek çok örnek Resulullah'ın tefsirinin bize kadar asli suretinde ulaşmadığını açıkça göstermektedir.'' (Mefhumu'l-Kur'an'dan nakl.Birışık s.359)

Problem yine aynı: Genelleyerek indirgeme. Oysa, adil ve mutedil olan Buhari'nin ''sahihtir'' dediğini mutlak ve tartışmasız kabul etmek değil, Buhari'nin yaptığını yapıp daha da zenginleştirilmiş ve geliştirilmiş usuller ve ölçüler koyarak, rivayetleri tek tek o ölçülere vurmaktır. Perviz, Mefhumu'l-Kur'an'ında şu çağrıyı yapar: ''Kim benim bu kitabımda Arap diline ve Kur'an'ın öğretilerine ters bir şey görürse bana bildirsin. Ama kim de '' Biz bunları bizden önce yaşayıp giden atalarımızdan hiç duymadık'' (23.24) derse bu kabul edilemeyeceğinden, beni mazur görsün.'' (Age s.360) Perviz'in Metalibu'l-Kur'an adlı eserinden, Kur'an'ın icazının kaybolacağı endişesiyle ''Kur'an'ın tercümesinin yapılamayacağı'' düşüncesinde olduğunu öğreniyoruz. (Age s.359)

Perviz, indirgemeci mantığını hadisleri reddederken de kullanır. Gerekçesi, Kur'an'ın Allah tarafından korunmuş olduğu halde, hadislerin korunmamış olmasıdır. İlk hadis derlemesi olan Hammam b.Münebbih'in (öl.131) ''sahifesi'' konusunda olumsuz bir şey söylemez. ''Hicri 58 yılında önce Medine'de hadis kitabı derleyen Hemmam sadece 138 hadis toplayabilirken nasıl oluyor da ondan iki yüzyıl sonra gelenler yüzbinlerce hadis alıp bunların 3-5 binlik bir kısmıyla hadis külliyatları oluşturuyorlar?'' dye sorar. Sözü şuraya getirmek ister: ''Aslında Saadet Asrı'nda, hadise pek önem verilmiyordu ve kimse bunun üzerinde düşünmüyordu. Çok hadis rivayet edenlerden olan Ebu Hüreyre'ye talebelik yapmış bir zat bile ancak 138 hadislik bir mecmua oluşturabliyor. Eğer Ebu Hüreyre öyle çok hadis rivayet eden biri olsydı, bu hadislerin talebesi Hemmam tarafından yazıya geçirilmesi ve hacimli bir külliyat oluşturulması gerekirdi. Demek ki, sonraki dönemlerde insanlar hadis uydurmuş ve bunları Ebu Hüreyre'ye isnad etmişlerdir.'' (Metalibu'l-Furkan 4/350-353'ten nkl.Birışık s.366-367)

Bu sorunun cevabunı, Muhaddislerin Peygamber Tasavvuru bölümünde ele almaya çalışacağız. Fakat bundan öte, Perviz'in asıl sorunu, seçici değil, genellemeci-indirgemeci davranmasıdır. Onun, Kur'an'ı açıklarken sünnet ve hadise dayananları ''Tağutun hükmüne başvurmak istiyorlar'' (4.60) ayetinin muhatabı olarak görmesi de, aynı tavrın bir göstergesidir.(Age s.368)

DEVAM EDECEK İNŞALLAH

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Sünnet, en kısa anlamıyla yöntemdir demiştik. Hz. Peygamber'in sünneti ise, Hz. Peygamber'in dini uygulama yöntemidir. O herhangi biri değil, vahyin ilk muhatabıdır ve tabir caizse icrasıdır. Bilindiği gibi vahiy, salt Entelektüel bir mesaj değil, hayatı fıtrat temelleri üzerinde yeniden inşa etmek için insana gönderilmiş bir yol haritasdır. Bu anlamda vahiy, hayata müdahildir ve bu müdahalesini ete kemiğe büründüren ilk insan, o vahyi alan kişidir. Burada söz konusu olan Kur'an vahyi olduğu için, Kur'an vahyinin ilk muhatabı da Hz. Peygamberdir.

Sünnetler içerisinde en tartışmasız olanları '' ameli sünnet'' lerdir. Çünkü bu sünnetler, kaynağından hedefine ulaşırken yolda kaza geçirme ihtimali çok yüksek olan hadisler gibi değildir. Ameli sünnetler ağızdan ağıza nakledilmezler, hayattan hayata nakledilirler. Bunların en başında namaz ibadetinin yöntem, vakit, rekat ve şekilleri gelir.

Çünkü namaz, bazı ''sünnetler'' (!) gibi Resulullahı'n hayatta bir kez bir gerekçeyle yapıp bir daha hatırlamadığı ender bir davranış değil, her gün, hem de beş kez yaptığı bir ibadettir. Namaz, Resulullah'ın bazı amelleri gibi tek başına, herkesin gözünden ırakta gerçekleşmiş bir uygulama değil, herkesin gözü önünde ve herkesle birlikte yaptığı bir uygulamadır.

Sünneti toptan dışlamanın insanı getirip bıraktığı açmazı, hiçbir şey namaz ibadetinden daha güzel açıklayamaz. Sünneti ve hadisi tamamen dışlayan Hint Kur'aniyyun hereketinin namaz konusunda içine girdiği krizi örnekleriyle aktarmadan, bir gerçegi hatırlatmak şarttır: Dinin amacı, kendisine inanan insanları bir ve beraber kılmasıdır. Din, inananlarından duygu, düşünce ve eylem birliği oluşturmuyorsa, o din en hayati özelliklerinden birini yitirmiş demektir.

Konusu namaz olan bir ayetinde '' Allah'a, siz daha önce bilmez haldeyken O'nun size talim ettirdiği gibi ibedet edin'' (2.239) diyen Kur'an, gercekte ne demiş olabilir?

''Ta'lim'' sözcüğünün Arap dilindeki karşılığına ne konulursa konulsun, onların hepsinin ''bilfiil'' olması şarttır. Yani bilfiil eğitti, bilfiil öğretti, bilfiil bildirdi, bilfiil işaret etti...'' Şu durumda, Allah namazı mesajının muhatabı olan insanlara, üstelik önceden bilmezken bilfiil öğrettiğini (talim) buyuruyorsa, bunu nasıl yapmış olabilir?

Elbette bu sorunun zorunlu ve tek cevabı Elçisi aracılığıyla, başka değil. Eğer Allah'ın, inanan kullarını elçisi aracılığıyla fiili olarak eğiteceği kabul edilmezse, yani Peygamber sadece taşıyıcı olarak görülür de örnek icracı olarak görülmezse ne olur? İşte şu aşağıda sıralayacağımız ilginç örnekler, bu sorunun yaşanmış dramatik birer cevabı niteliğindedir.

Hind Kur'aniyyun hareketinin vakit ve rekat sayısından selamına kadar aralarında en çok tartıştıkları konu namazdır. Hind Kur'aniyyununu namaz kılma yöntemleri açısından dört grupta toplayabiliriz: a. Abdullah Çekralevi grubu, b. Ahmeduddin grubu, c. Refiuddin grubu, d. Mücmilin grubu. Çünkü her grubun namaz sayısı kendine özgü olduğu gibi, namaz kılış ve Kur'an okuyuş yöntemleri de cemaate özeldir.

a. Abdullah Çekralevi grubunun namazı:

Bu grubun namaz kılış yöntemi tek değildir. Üç ayrı zamanda üç farklı yöntemde namaz kılmışlardır: a. Çekralevi yöntemi, b. Onun ardından Haşmet Ali yöntemi, c. Haşmet Ali'den sonra, günümüze kadar cemaatin takip ettiği namaz yöntemi.

DEVAM EDECEK İNŞALLAH

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

'' Ey göklerin ve yerin sakinleri! Beş vakit namazınızda, aziz ve celil olan Allah rızası için '' Elhamdülillah''ı (fatiha) okuyun! O, size meleklerden elçiler gönderendir. O elçiler ki, altı rüknü olan namazı size doğru sevkediyorlar. Her bir rüknün hakkı, vakti gelince iki kere, üç ve son olarak da dört olarak eda edilmektir.'' '' Altı rükün'' den kastı, kıyam, rüku, rükudan doğrulmak, secde, iki secde arasında oturmak ve son oturuştur.

Namazın kılınış şekline gelince: Kıbleye döner, namazın tüm tekbirlerinde ellerini kulağına kaldırır. Ona göre bunun anlamı, kulun günahkar ve kusurlu olduğunu itirafıdır. Sağ el sol elin üzerine, ikisi birlikte kalp üzerine konulur. Bunun delili şu ayettir: (28.32) Tefsiri şöyledir, ''Aziz ve celil olan Allah huzurunda huşu ve alçakgönüllülükle elini kalp üzerine koy''.

Namazda nelerin okunacağı: Bu konuda Fatiha ve Kur'an'dan bir miktar okuma dışında, her şey tamamen sünnetle intikal eden namazdan farklıdır. Tekbirler Hacc 62. ayetten iktibastır: ''Ve ennallahe huve'l-aliyyu'l-kebir'' (Ve kuşkusuz Allah; işte O'dur her şeyden yüce ve büyük olan) Selam ise En'am 54'ten: '' Selamun aleykum ketebe Rabbukum ala nefsihi'r-rahme'' (Ne mutlu size; Rabbiniz kendisi için rahmeti ilke edindi). Anlaşıldığı gibi namazda Kur'an dışında hiçbir şeyin okunmasına cevaz vermemektedir.(el-Kur'aniyyun s.366-369) Onun ünlü ilkesini hatırlayalım: Dinde Kur'an dışında bir referansa başvurmak küfürdür.

Çekralevi cemaati, onun ardılı Haşmet Ali'nin Salatu'l-Kur'an (Kur'an Namazı) adlı kitapçığının yayımlandığı 1916 yılına kadar bu minval üzre namaz kılmayı sürdürürler. Bu kitap, Çekralevi'nin Burhanu'l-Furkan adlı eserinin neredeyse bir özeti gibidir. Hafız İnayetullah Vezirabadi Ahsenu'l-Beyan adlı bir eser kaleme alarak, Çekralevi cemaatini kendi yöntemleriyle susturacak deliller sıralar. O, bu eserinde Kur'an'a göre namaz vaktinin üçü geçemeyeceğini ispat eder: Sabah, güneşin batışı ve yatsı. Ayrıca yine Kur'an'a göre, orta bir sesle Kur'an okumaları, sonra yere secde ve secdeden kalkar kalkmaz da namazdan çıkmaları gerektiğini ispat eder. Bunun üzerine Çekralevi'nin öğrencilerinden Muhammed Ramazan, 1922 yılında Salatu'l-Kur'an Kema Alleme'r-Rahman adlı bir eser kaleme alır. Bu kitapta ''Kur'an ve Zikr Ehli''nin (Kur'aniyyun) namazlarını nasıl kılacaklarını maddeler halinde şöyle sıralar.

1. Farz olan üç vakit namazdır, ikindi ve akşam namazları kişinin kendi arzusuna kalmıştır. 2. Her namaz iki rekattan ibarettir. Bunun üzerinde artırılan sayı, insanlar tarafından yüklenilen (arzuya kalmış) bir görevdir, insanların ihtiyacından dolayı değildir. 3. Başlama tekbiri ''İnnallahe kane aliyyen kebira''dır.(4.34) 4. Rükudan kalkmak Kur'an'ın talimatına aykırıdır. Rükuda iken, hiç doğrulmadan hemen secdeye kapanmak gerekir. 5. Her rekkatta bir secde vardır, başka değil. 6. Secde zikirleri bittiğinde namaz tamamlanmış olur.(Age s.370-372)

DEVAM EDECEK İNŞALLAH

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

El-Kur'anniyyun, Ahmedudin'in namaz biçimine ilişkin kesin bir metne rastlanmadığını üzülerek belirtiyor. Ama, onun Beynanun Li'n-Nas adlı tefsirinin 1.cildinde, Üstadın iki vakit farz namazdan söz edip, sözü orada kestiğini naklediyor. Ahmeduddin'in tefsirinin özeti olan Kur'an Sey Kur'an Tak adlı eserde bu konuda şunlar sarfediliyor: '' Bu konunun tefsiri babında 24 ayeti biraraya getirmiştir. Bunlardan beş ayet üç vakit namazı ima ederler. Bunların tümü de tek kişiyi muhatap alırlar. Bunlardan 12 ayet çoğul olarak gelir. Bunlar sadece iki vaktin farziyetine delalet ederler, başka değil. Üstad, söz konusu beş ayetlik hitabın, risaletin sahibi Muhammed aleyhissalatu vesselama özgü olduğunu ifade ederler. Ne ki, işte bu üçüncü namaz, ona nafile kılınmıştır. Bu namazı ümmetin bireylerinin de eda etmesi, arzulanan bir şeydir. Fakat farz değildir.'' (Age .373)

Ahmeduddin'in farz olan vaktin iki olduğu kakkındaki düşüncesini, tefsirinde yazdıkları da açıkça desteklemektedir. Ne ki o, bu iki vaktin kaç rekat kılınaçağı konusunu kesin bir sayıya bağlamamıştır. Tefsirinde şöyle der: ''Kim dört tekat kılarsa o isabet etmiştir, biri de kalkıp içtenlikle tek rekat kılarsa o da isabet etmiştir...'' En sonunda sözü şöyle bağlar: ''Siz diğer insanlarla birlikte kılın!'' Ahmeduddin namazda kıbleye yönelmeyi şart görmüyor, aksine doğuya ya da batıya, her yana yönelmeyi caiz görüyordu. Çünkü ona göre namaz, Allah'la konuşmaktır, Allah'la mükalemeye yön gerekmez.'' (Age s.374)

İlahibahş'ın verdiği bilgiye göre, Ahmeduddin'in çağdaş takipçileri ve Ümmet-ı Müslime cemaati, şimdilerde beş vakit farz namazı kılıyorlardı. Onların günümüzde kıldıkları namaz Hanefilerin namazını andırıyordu. Dahası Belağu'l-Kur'an grubu, ciddi bir biçimde Hanifiliğe eğilim göstermeye başlamışlardı.(Age.375)

Seyyit Refiuddin grubunun namazı:

Bu grup, beş vakit kılanlarla üç vakit kılanlar arasında bir yer işgal ediyor. Ehl-i Beyt mensubu olduğu iddiasındaki Refiuddin diyor ki: ''Kuldan istenen namaz sayısı dörttür: Gece namazı, sabah namazı, öğle namazı ve akşam namazı.'' Daha da ilginç olan, onların gece namazı ve sabah namazında güneşin doğduğu tarafa yönelmeyi, öğle ve akşam namazlarında ise güneşin battığı tarafa yönelmeyi daha adil bulmalarıdır. Bu konudaki delilleri ise Kur'an'dan :''Doğu da Batı da Allah'a aittir.''(2.115)

İkindi namazını kabul etmemelerine gösterdikleri delil ise şu ayet. ''Ve her bir şeyi eşli yarattık ki, düşünüp öğüt alasınız diye''(51.49) Refiuddin'e göre sabah namazının eşi yatsı namazı, öğle namazının eşi ise akşam namazıdır. İkindinin eşi olmadığı için, bu namaz reddedilmiştir.

O, namaza başlama tekbiri olarak ''Bismillahirrahmanirrahim'' i, bitirme selamı olarak da Çekralevi'de olduğu gibi ''Selamun aleykum ketebe Rabbukum ala nefsihi'r-rahme''(6.54) Ellerin kulağa kaldırılmasını doğru bulmuyor, yine namazda ellerin bağlanmasını gereksiz görüyordu. O da, namazda Kur'an dışında bir şey okumayı caiz görmüyor ve namazda ayetlerden oluşturulmuş özel bir seçkinin okunması gerektiğini söylüyordu.(Age s.375-376)

Bu grubun şimdilerde hiçbir bağlantısının olmadığını da ekleyelim.
DEVAM EDECEK İNŞALLAH

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

 Mücmilin grubunun namazı:

Bu grup, Kur'anniyyun hareketinin birçok önde gelen ismini içerisinde barındıran bir gruptur. Muhibbulhak ve Perviz bunlardandır.Muhibbulhak'ın, namaz konusunda müslümanlardan bağımsız bir yol tutturmadığını görüyoruz. O açıklıkla diyor ki: ''Beş vakit namaz, tüm İslam mezhepleri nezdinde tevatüren sabit bir ibadettir. Müslümanlar bu ibadeti 14 asırdan beri eda ede gelmişlerdir.'' Fakat o, namazın kılınma şekli ve rekatları konusunda herhengi bir görüş beyan etmiyor.

Fakat bu grubun ikinci ismi Perviz daha farklı düşünüyor: ''Salat, Kur'an'da çok anlamlı bir kavram olarak kullanılır. Onunla Allah'ın koyduğu fıtrat yasalarına uymak ve yükümlülükleri hassasiyetle yerine getirmek kastedilir....Elbette bunun elle tutulur sonucu ise, bilinen anlamıyla namazdır.''

Perviz, ''Kur'an'da Hz.Peygamber'in önceleri Kudüs'e doğru namaz kılıp da sonradan Mekke'ye döndüğü konusu sabit değildir'' der. Dahası, ona göre Kur'an, namaz için Kabe'ye yönelinmesi konusunda açık bir emir taşımamakta, bununla beraber ümmetin Mekke'ye yönelişini isteyen Kur'an, bunu müslümanların birliğini sağlama amacıyla emretmektedir. İlahibahş, kendisini tanıyanların, Perviz'in herkes gibi namaz kıldığını ve İmam Ebu Hanife'nin mezhebine bağlı olduğunu söylediklerini nakleder.

Perviz'in namaz konusunda Orijinal sayılabilecek bir diğer düşüncesi de, Kur'an'a bağlı bir devletin (el-hukumetu'l-Kur'aniyye), namazın Kur'an tarafından tesbit edilmemiş ayrıntıları konusunda değişiklik ve düzenleme yapılabileceğini söylemesidir.(Age s.377-378)

Namaz konusunda yukarıda aktardığımız bu kaos, sünneti tümüyle dışlayan tüm gruplar arasında zekat ve diğer dini farzlar konusunda da yaşanmıştır. Biz sadece örnek olsun için namaz konusunu almakla yetindik. İndirgemeciliğin, dinin temel fonksiyonlarından biri olan ibadet birliğini nasıl yok ettiği, bu yaşanmış örneklerde açıkça görülmektedir. Kur'an'a tabi olma gerekçesiyle yola çıkan insanların, namaz gibi temel bir ibadette, daha iki kuşak ömrü içerisinde içine saplandıkları ihtilaf batağı ve bu bataklığın alanında otorite olan ilim adamlarını nasıl yuttuğu, ibret verici bir sahnedir.

Onlar, samimiyetle ''Kur'an, sadece Kur'an!'' sloganıyla yola çıktılar. Fakat az gidip uz gidip dere tepe düz gittikten sonra bir de arkalarına baktılar ki, ''Kur'ancı'' oluvermişler.Kur'ancı nitelemesini kasten kullandım, çünkü yukarıda sünneti dışlayıp onun yerine namazla ilgili Kur'an'dan delil diye getirdikleri kimi ayetlerin bağlamına baktığımızda, gülmekle ağlamak arası bir hal alıyoruz. Refiuddin'in namazın dört vakit oluşuna delil olarak gösterdiği Zariyat 49.ayetin, konuyla uzak yakın ne ilgisi var? Aynı şey diğer deliller için de geçerlidir.

Bunun adına, ''Kur'an'dan yola çıkarak namazı belirlemek'' denilemez. Olsa olsa, Peygamber'i namazdan kovduktan sonra oluşan boşluğu doldurmak için Kur'an'dan ayet tedarik etmek'' denir.

DEVAM EDECEK İNŞALLAH

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

 Üç Disiplin Ve Üç Ayrı Peygamber Tasavvuru:

Hadisçilerin peygamber tasavvuru;

Muhaddislerin ''hiç durup dinlenmeden konuşan peygamber tasavvuru'' na geçmeden önce ''Kaç sünnet ve hadis var?'' sorusunun, verilmesi nerdeyse imkansız cevabı üzerinde duralım.Hz. Peygamber'e nispet edilen sünnet ve hadis sayısı konusunda bu alanın ilk ve en ünlü otoriterlerine dayanarak hazırlanmış eserlerin inçelenmesi sonucu 1.000.000 ile 4.000 arasında, rakamların dilinden anlayan herkesin farkedeçeği büyük bir uçurum vardır.

Hadislerin sayısı, matematik ya da aritmetik olarak değil, geometrik bir biçimde artmıştır. Hz. Peygambere ait yüzlü rakamlarla ifade edilen dini amaçlı söz ve davranışlar, hicri ikinci yüzyılda 100.000 rakamına, Buhari'nin Sahih'ini derlediği üçüncü asırda ise neredeyse 1.000.000 rakamına ulaşmıştır. Çünkü Buhari, tekrarlar çıktıktan sonra 2602 adet hadisi içeren (tekrarlarla 7.397) Sahi'ini 600.000 hadis arasından seçerek derlediğini kendisi beyan etmiştir.(Zehebi, Siyeru A'lam 12/402) İmam Malik, 1720 hadis içeren Muvatta'ını, yukarıdaki rivayet doğruysa 1.000.000 hadis arasından derlemiştir. Yahya b.Main kendi elleriyle 1.000.000 hadis yazdığını söyler. (Age s.11785) Bu rakamın içine sahabe ve tabiin söz ve davranışları da dahildir. Ebu Davud, Hz. Peygambere isnad edilen ve içerisinde eylem barındıran 4800 hadislik Sünen'ini 500.000 hadis arasından seçtiğini söyler. (Age s.13/209) Tabiki, bu rakamlara, sahabe ve tabiinin söz, eylem ve ictihadları, tüm farklı rivayet zincirleriyle birlikte dahildir. Dahası bu rakamlar, kinaye olarak kasten abartılı bir biçimde telaffuz edilmiş de olabilir.

Hadislerin sayısı, hadisçilere göre şu iki nedemden dolayı kabarmıştır.

Hadisin tanımı : Bazı hadisçiler sadece Hz. Peygamberin söz, davranış ve takririni ''hadis'' olarak tanımlarken, bazıları buna sahabenin, hatta tabiininkileri de katmıştır.

Rivayetlerin isnad zinciri: Bir tek anlamın taşındığı her rivayet zinciri, ayrı bir ''hadis'' kabul edilmiştir. Aynı anlam, beş, on, yirmi, hatta elli ayrı zincir tarafından nakledilmiştir.

İşte hadiscilerin peygamber tasavvuru adını verdiğimiz tavır budur: Hep konuşan bir peygamber. Görevi sanki süreki konuşmak olan, hemen her meselede bir şey söyleyen, hakkında konuşmadığı konu hemen hemen hiç olmayan, durduk yerde münasabet gözetmeden söz söyleyen bir peybamber tasavvuru.

Peygambere isnat edilen ''hadis'' sayısının binlerden milyonlara çıkışını ancak bu nedenle açıklayabiliriz. Yukarıdaki iki nedenin de arkasında yer alan daha derin neden, hadiscilerin hep konuşan peygamber tasavvurundan başka bir şey değildir.

Resulullah'tan gelen birçok hadisin ''bağlamsız'' olarak nakledilmesine bu tasavvur zemin hazırlamıştır. Bağlamsız bir söz, zamansız ve mekansız bir sözdür. Zamansız ve mekansız bir sözün meramını ve maksadını çarpıtmak, zamanlı ve mekanlı bir sözün meramını ve maksadını çarpıtmaktan çok daha kolaydır.

Bu tasavvurla nakledilen hadisler, adeta ayakları ve özgül ağırlığı olmayan uçucu bir nesne gibi havada durmakta, nerede, ne zaman, neden, niçin, nasıl ve hatta kime sorularına cevap vermemektedir. Oysaki bu sorular, bir söylemi ya da metni anlamının olmazsa olmazlarındandır.

Bizce, bunun en büyük nedenini, hadis geleneğinin peygamber tasavvurunda aramak gerekir.

DEVAM EDECEK İNŞALLAH

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

Fıkıhçıların Peygamber Tasavvuru

Bir vaiz, hayli dramatik bir edayla Hz.Ali'nin Hariciler tarafından şehid edilmsini anlatmakta: '' Muhterem cemaat, Hz.Ali kerremallahu veche efendimiz her gün olduğu gibi sabah namazını kıldırmak için mescide geldi. Namaza tam durmuştu ki, İbn Mülcem arkasından zehirli hançerini kürek kemiklerinin arasına sapladı. Fakat Hz.Ali bu halde dahi namazını tamamladı. Ama muhterem cemaat, Hanifi mezhebine göre Hz.Ali'nin abdesti bozulmuştur.''

Resulullah'ın sünnet ve hadislerine. Fıkıh geleneğimizde genel yaklaşımı temsil eden taklitçi bir damarın bakış açısı, işte bu vaizin bakış açısına benzer bir durum arzetmektedir.

Buna ''normatif'' bakış açısı da diyebiliriz. Yani, Hz. Peygamber'in her tavır ve davranışına, bağlamına, illetine, maksadına bakmaksızın ''Bundan ne çıkarabilirim?'', ''Hangi hükmü elde edebilirim?'' diye bakmak.

Bu bakış açısı; indirgemeci bir yaklaşım olduğu için, bu konunun başlığı altınada ele alınmıştır. Çünkü büyük oranda bu yaklaşım, Hz. Peygamber'in sünnet mirasını, bir ''hukuk normu malzemesine'' indirgemektedir. Sanki bu yaklaşım sahiplerinin gözünde Hz. Peygamber, bir hukuk definesidir. Fıkıhçı (fakih değil) fıkhetmeyi fıkıh okumaya, hikmeti meseleci (kazuistik) bir bakış açısıyla mümkün olduğunca fazla hüküm tedarik etmeye indirgemiştir. O kendisini, bu defineyi kazarak ''hükmünü aradığı probleme'' en elverişli olduğuna inandığı malzemeyi çıkarmakla göerevli hissetmektedir. Tıpkı kendi maksadını Kur'an'a söyletmek için ''Kur'an'a anlam idhal eden'' Kur'an'cı gibi, çoğu zaman fıkıhçı da, sünnet ve hadise ''hüküm idhal etmek'' durumunda kalmaktadır. Çünkü o, metni aradığı hükme destek yaparken, eylem ya da sözün bağlamına, nedenine ve maksadına bakmaz. Hatta aradığı hükme elverişli bulduğu ''delili'', bütün bunlardan soyutlar. İşte fıkıhçıların peygamber tasavvurundan kastımız budur.

''Tefakkuhsuz'' bir fıkhın Resulullah tarafından nasıl ''cinayet işlmekle'' özdeşleştirildiğini, şu örnekten daha güzel ne açıklayabilir:

Cabir'den: '' Bir sefere çıkmıştık. Aramızda bulunan bir zatın başına bir taş değdi ve kafası yarıldı. O zat cünüp oldu. Bunun üzerine Resulullah'ın ashabına sordu: Siz benim durumumda birinin teyemmüm etmesine ruhsat verebilir misiniz? Şöyle cevap verdiler: ''Hayır, sana bu konuda ruhsat veremeyiz, çünkü sen suya ulaşabiliyorsun.'' Bu cevap üzerine adam gusül abdesti aldı ve hemen ardından vefat etti. Biz Peygamber'e döndüğümüzde bu olay kendisine aktarıldı. Bunun üzerine Resulullah şöyle dedi: ''Yıkılıp ölesiciler; onu öldürdüler! Hadi bilmiyorlardı diyelim, o zaman soramazlar mıydı?'' (Ebu Davud, Tahare 1.197, 1/93; İbn Mace, Tahare 1.92, 1/189; İbn Hanbel 1/330. Bir başka rivayette, yukarıdaki ibareye şöyle bir ilave vardır: Keşke bedenini yıkayıp, yara aldığı başını yıkamadan bıraksaydı Hakim,Müstedrek 1/287)

DEVAM EDECEK İNŞALLAH

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

 Mistik Peygamber tasavuru

Buna, 'Resulullah'ın buharlaşması' da diyebiliriz.

Çünkü mistik peygamber tasavurunda, Hz.Peygamberin insani varlığı garip bir biçimde ortadan kaldırılmaktadır. İnsani varlğı ortadan kaldırılan bir peygamberin örnek alınması, izlenmesi ise imkansız bir durumdur. İşte, bu tasavurun indirgemeci tabiatı da burada ortaya çıkmaktadır.

Hz. Peygamberin insani varlığını buharlaştıran bu tasavur, bu işi yaparken kendisine özgü bir dil geliştirir. Bu dilde Hz.Peygamber gider, onun yerini Nur-ı Muhamedi ya da Hakikat-ı Muhamediye adı verilen soyut kimlik alır. Gerçek Muhamed Aleyhiselam, tarihin, zamanın, aklın konusuyken, bu ikincisi tarihsiz, zamansız, mekansızdır. Bu haliyle sezginin konusudur. Bu tasavur, yaşamış bir şahsiyet olan Hz.Peygamber'i bir ''ışığa'' dönüştürerek, somut dünyadan soyut dünyaya ışınlar.

Aslında Nur-ı Muhamedi anlayışı, bir boyutuyla insanlığın eski irfan mirasının bir uzantısı, bir boyutuyla da Şia'nın İmamet Teorisini desteklemek için kulandığı siyasal bir teoridir.

Eski irfan mirası, ilk yaratılışı ''nur/ışık'' mitolojisiyle açıklar. Varlık, nurun emri ile, karanlığın nurdan ayrılmasıyla vücut bulmuştur. Bu mitolojik tasavura göre ''nur'', alemin yaratılışını üstlenecek olan ilk oğlunu doğurur.Bu oğula ''Yaratıcı Tanrı'' adı verilir. Onun üzerinde ''aşkın-mutlak Tanrı'' vardır. Bu oğul, ikinci oğlu olan ''semavi insanı'' doğurur. Semavi insan günah işleyecek, ardından da made ile birleşecek, eski metinlerin ifadesiyle '' evlenecek'' tir. Daha sonra diğer tüm varlıkların ortaya çıkışı (zuhur/sudur) gerçekleşir. Bu mitolojiye göre kurtuluş, nefsin bir hiyerarşi dahilinde madeden arındırılması ile mümkündür. Bu hiyerarşi sayesinde varlıklar aslına, alem de var olmadan önceki haline döner. Artık o, her şeyi kaplayan ve kendisinden başka bir şeyin olmadığı nurdur. (M.Abid Cabiri Arap-İslam Kültürünün akıl yapısı s.341-342)

Eski Ahid'in yaratılış kısasıyla karşılaştırıldığında birtakım benzerliklerin hemen göze çarptığı bu yaratılış teorisi, eski İran, Babil, Yunan mitolojilerinde benzer bir biçimde yer alır. Ama asıl bu mitolojik tasavur Corpus Hermeticum adı altında bir külliyyat halinde toplanıp yayımlanan Hermetik metinlerde, Hermes'in Rüyası bölümünde görülür. Bu rüyadan işte bir pasaj:

''Sonra her şeyin babası, hayat ve nur olan akıl, kendisine benzeyen bir insan yaratır. Meydana getirdiği oğlunun kendisine benzeyen güzeliğine hayran kalır.Gerçekte Alah, oğlunda kendi suretini sevmiştir. Bütün yaratıklarını onun hizmetine verir.'' (Cabiri,age.s.345)

Şimdi, müslüman mistiklerin Nur-ı Muhamedi tasavuruna dönebiliriz.

DEVAM EDECEK İNŞALAH Bu arada siteye yeni üye olan Havin arkadaşımıza hoş geldin diyerek, üyeliğinin hayırlı olmsaını temeni ediyorum.

Gönderen: 30 kasim 2019 Saat 00:16 | Kayıtlı IP

 Bu tasavvurun en derli toplu yer aldığı kaynak Abdülkerim el-Cili'nin el-İnsanu'l-Kamil'idir. Biz de sözü mümkün olduğunca kısa kesmeye çalışarak oradan aktaralım:

''Allah, Muhammed'i Kemal'inden yarattığı, Celal ve Cemal'inin mazharı kıldığında, Muhammed'deki her haikati kendi isim ve sıfatlarının hakikatinden yaratmıştır. Muhammed'in nefsini de kendi nefsinden yaratmıştır. Bir şeyin nefsi, kendisidir... Allah Muhammedin nefsini yaratınca, Ademi onun nefsinin bir kopyası olarak yarattı.''(el-Cili,2/36)

Bu kısa altında Hırıstıyanlığın İsa'nın uluhiyeti inancına benzeyen bir inançla karşı karşıyayız. ''Allah,Muhammed'in nefsini kendi nefsinden yaratmıştır'' ile ''bir şeyin nefsi kendisidir'' cümlesi birleştirilirse, ne anlam ifade eder? Gerçekten de, tipik bir Hırıstıyanlaşma örneği oluşturmaktadır bu metin.

''Kitaplarımda nerede İnsan-ı Kamil geçerse, bil ki onunla Muhammed'i kasdetmişimdir.'' (Age,2/44)

Bil ki insan-ı kamil, zatı ile varlık hakikatlerinin tümüne karşılıktır. Letafeti ile ulvi hakikatlerin tümüne karşılıktır.Onun ilk zuhuru halka ait hakikatlerin karşılığıdır. O ulvi zat, kalbi ile arşın karşılığıdır. Bu anlmada ''müminin kalbi Allah'ın arşıdır'' buyurmuştur.Benliği Kürsi'nin, nefsi Levh-i Mahfuz'un, tabiatı varlığın temel öğlerinin, kabiliyeti ilk maddenin, vücut yapısı havanın, görüşü atlas feleğinin, idraki yıldızlar feleğinin, ümmeti yedinci göğün karşılığıdır. Ruhaniyeti kuşun, safrası ateşin, sevgisi toprağın karşılığıdır. Tükürük, sümük, ter kulak suyu, göz yaşı, idrar, kan,ter ve deri altı sıvılarıyla yedi denizin karşılğıdır. İlk sayılan altı öğe, sondaki yedincinin türevleri sayılır. Bunların her birinin kendine göre tatlı, acı, ekşi, karışık, tuzlu, küf kokusu, güzel koku gibi özellikleri vardır...(Age,2/46)

Hermetik mitolojiyle el-Celi'nin ''insan-ı kamil''i karşılaştırıldığında, aradaki farkın mahiyet değil, isimlendirme farkı olduğu görüleçektir.el-Cili'nin dilinde ''insan-ı kamil'' formuna dönüşen Nur-ı Muhammedi tasavvuru ve bu tasavvura ait hemen tüm yorumların kaynağı, hadis olarak nakledilen şu söz oluşturur:

''Sen olmasaydın, olmasaydın sen; bu alemi kesinlikle yaratmazdım ben!'' (Levlake levlak lema halaktü'l eflak)

Mistik peygamber tasavvuru, hemen tüm versiyonlarıyla ''hadis-i kutsi'' diye nakledilen bu haber üzerine oturtulmuştur. Oysaki bu sözün, Hz.Peygamberle uzak yakın hiçbir alakası yoktur. Mistik bir kaynağı açtığınızda ''hadis-i kutsi'' olarak nakledilen bu söze hicri 12.yüzyılda (18.miladi asır) yaşamış Acluni'nin (öl.1162 h.) Keşfü'l-Hafa adlı kitabının referans verildiğini görebilirsiniz. Keşfu'l-Hafa'yı açıp bakarsanız ''Sagani Uydurmadır dedi'' notunu görürsünüz.Anlarsınız ki, bu söz, Hz.Peygamber'den hem de asırlarca sonra uydurulmuş ve hadis-i kutsi denilerek hem Allah hemde Hz.Peygamber adına yalan söylenmiştir.

Eğer, ''Olsun, bu söz kötü bir söz değil ki'' deniliyorsa, aslında Resulullah hakkında uydurulan hadislerin yüzde doksan dokuzu da kötü bir şey demiyorlar. Bu mantıkla. Hadis uydurarak dini ifsad edenlere rahmet okumamak işten değildir.

DEVAM EDECEK İNŞALLAH