Bu makalemizde Kitabı Mukaddeste namaz varmıdır veya Kitabı Mukaddes'e göre insanlar nasıl ibadetlerini yapmaktaydılar üzerine olan sorulara cevap arayacağız. Öncelikle Kuranda bulunan ruku ve secde kelimelerini ortaya koyup bu kelimelerin İngilizceye nasıl tercüme edildiğini ortaya koyacağız. Ruku ve secde kelimelerinin İngilizce karşılığını ortaya koyduktan sonra bu kelimelerin İngilizce Kitabı Mukaddes çevirilerine girip girmediği kontrolünden sonra, neden Türkçe çevirilerde ruku ve secde kelimesinin kullanılmadığını ve hangi alıntılarda kullanılması gerektiği üzerine delilleri ortaya koymaya çalışacağız.

Makale uzunca olduğu için yedi sayfa üzerinden sizlere sunulmuştur, umarız sıralama sırasına göre konu hakkındaki fikirlerimize ulaşırsınız.

<!--[if !vml]--><!--[endif]-->Daha önce A. Yusuf Ali'den Kuran-ı Kerim'in İngilizce çeviri örnekleri verirken ruku'ya verilen anlamın '' bow '' ruku edin'e verilen anlamında '' bow down '' olduğunu görmüştük. Bakınız ENGLISH QURAN A. YUSUF ALİ Hacc (26) ve Hacc (77).

Bu bilgi ile ruku kelimesini İngilizce çevirilerdeki karşılığını aradığımızda '' Authorized Version (KJV) İngilizce çeviri aradığımız İbranice kelimenin qadad {kaw-dad'}' olduğunu belirtmektedir, '' bow ve bow down '' anlamı alan bu İbranice kelimeyi tesbit edelim. Yaptığımız araştırma:

Authorized Version (KJV) qadad {kaw-dad'}' kelimesinin eski antlaşmada 15 kere kullanılmış olduğu belirtilmektedir. Kaynak: http://www.blueletterbible.org/

qadad {kaw-dad'}' ın Kitabı Mukaddeste kullanıldığı tüm alıntılar: Gen 24:26, Gen 24:48, Gen 43:28, Exd 4:31, Exd 12:27, Exd 34:8, Num 22:31, 1Sa 24:8, 1Sa 28:14, 1Ki 1:16, 1Ki 1:31, 1Ch 29:20, 2Ch 20:18, 2Ch 29:30, Neh 8:6,

Araştırmamız kolayca gidiyor gözüksede sanırım anlam karmaşasına girdiğinizin farkında değilsiniz. Ortada olan anlam karmaşası Kitabı Mukaddes uzmanlarının bu kelimeler üzerinde anlamları birçok yerde birbirleriyle değişmeleridir. Bahsettiğimiz bu anlam değişimi yanlızca Türkçe çevirileride değil İngilizce çevirilerde de mevcuttur.

Bahsetmeye çalıştığımız noktayı bir kaç alıntı ile açmaya çalışalım.

Exd 4:31 And the people ⁰⁵⁹⁷¹ believed ⁰⁵³⁹ : and when they heard ⁰⁸⁰⁸⁵ that the LORD ⁰³⁰⁶⁸ had visited ⁰⁶⁴⁸⁵ the children ⁰¹¹²¹ of Israel ⁰³⁴⁷⁸, and that he had looked ⁰⁷²⁰⁰ upon their affliction ⁰⁶⁰⁴⁰, then they bowed their heads ⁰⁶⁹¹⁵ and worshipped ⁰⁷⁸¹² .

Exo 4:31 Halk inandı; RAB'bin kendileriyle ilgilendiğini, çektikleri sıkıntıyı görmüş olduğunu duyunca, eğilip tapındılar.

Authorized Version (KJV)'nin yapmış olduğu bu çeviriyi referans aldığımızda çevirmenlerin 'başlarını eğdiler' anlamına gelen çevirilerini qadad {kaw-dad'}' kelimesine dayandırmaktadırlar. Ayrıca cümlenin sonunda geçen shachah {shaw-khaw'}' kelimesine ise tapınma anlamına gelen '' worshipped '' vermişlerdir.

Türkçe çeviri ise qadad {kaw-dad'}' kelimesine 'eğilip' anlamı vermiştirki buradaki anlam ile fazlaca sorunumuz yoktur, sorun sanırım Türkçe çevirilerin İngilizce çevirilere bakılıp yapılmasından kaynaklanmaktadır, çünkü Türkçe çeviride İngilizce çeviriye paralel olarak, İngilizce çevirinin shachah {shaw-khaw'}' kelimesine verdiği tapınma anlamından yola çıkıp çeviriyi yapmıştır. Authorized Version (KJV)'nin yapmış olduğu bir başka çeviriye baktığımızda ise '' worshipped '' anlamı verilen shachah {shaw-khaw'}' kelimesinin '' Thou shalt not bow down '' anlamı alarak tercümeye girdiğini görmekteyiz.

Exd 20:5 Thou shalt not bow down ⁰⁷⁸¹² thyself to them, nor serve ⁰⁵⁶⁴⁷ them: for I the LORD ⁰³⁰⁶⁸ thy God ⁰⁴³⁰ [am] a jealous ⁰⁷⁰⁶⁷ God ⁰⁴¹⁰, visiting ⁰⁶⁴⁸⁵ the iniquity ⁰⁵⁷⁷¹ of the fathers ⁰¹ upon the children ⁰¹¹²¹ unto the third ⁰⁸⁰²⁹ and fourth ⁰⁷²⁵⁶ [generation] of them that hate ⁰⁸¹³⁰ me;

Exo 20:5 Putların önünde eğilmeyecek, onlara tapmayacaksın. Çünkü ben, Tanrın RAB, kıskanç bir Tanrı'yım. Benden nefret edenin babasının işlediği suçun hesabını çocuklarından, üçüncü, dördüncü kuşaklardan sorarım.

Yukarıda shachah {shaw-khaw'}' kelimesi üzerinde yapmış olduğumuz araştırmayı ve bu kelimenin secde anlamına geldiği üzerine yapmış olduğumuz araştırmayı ve açıklamayı hatırlayın. Exo 20:5'de yapılan Türkçe çeviri ise bu sefer '' eğilmeyecek '' anlamını Exo 4:31'de '' tapındılar '' anlamı verdiği shachah {shaw-khaw'}' kelimesine yüklemiştir. Exo 20:5'de geçen tapınma kelimesi ise `abad {aw-bad'} ' a İngilizce çevirinin verdiği anlam '' thyself to them, nor serve '' olmuştur, köken itibari ile verilen anlam '' serve ' dir ve bu kelimenin Türkçe sözlük anlamı ise:

serve

kaynak: http://www.seslisozluk.com/

1. kâfi gelmek, yetişmek, elvermek; emrini yerine getirmek; kulluk etmek; hizmetini görmek, hizmet etmek, hizmetkarı olmak; uygun olmak; işine gelmek, işini görmek, işe yaramak; tapmak; müşteriye bakmak; doldur; servis yapmak; yardım etmek.
2. -e hizmet etmek. hizmet vermek. hizmetinde olmak. çalışmak. bir yerde çalışmak. bir iş yapmak. gereksinimini karşılamak. yetmek. yeterli olmak. işini görmek. işine yaramak. (yemek) vermek. memuriyet. servis. hizmet.

İngilizce çeviri referans alınacaksa yapılması gereken çeviri '' Exo 20:5'de tapmayacaksın anlamı veridiği shachah {shaw-khaw'}' kelimesine Gen 25:23'de İngilizce çeviri ile paralel anlamda '' hizmet '' anlamı verdiğini görmekteyiz.hizmet etmeyeceksin '' olmalıdır. Türkçe çeviri

Gen 25:23 And the LORD ⁰³⁰⁶⁸ said ⁰⁵⁵⁹ unto her, Two ⁰⁸¹⁴⁷ nations ⁰¹⁴⁷¹ [are] in thy womb ⁰⁹⁹⁰, and two manner ⁰⁸¹⁴⁷ of people ⁰³⁸¹⁶ shall be separated ⁰⁶⁵⁰⁴ from thy bowels ⁰⁴⁵⁷⁸; and [the one] people ⁰³⁸¹⁶ shall be stronger ⁰⁵⁵³ than [the other] people ⁰³⁸¹⁶; and the elder ⁰⁷²²⁷ shall serve ⁰⁵⁶⁴⁷ the younger ⁰⁶⁸¹⁰.

Gen 25:23 RAB onu şöyle yanıtladı: "Rahminde iki ulus var, Senden iki ayrı halk doğacak, Biri öbüründen güçlü olacak, Büyüğü küçüğüne hizmet edecek."

Diğer taraftan Türkçe çeviri bir önceki alıntıda olan put anlamına gelen pecel {peh'-sel}' kelimesindeki anlamı Exo 20:5'e taşımış ve ortaya şu çeviriyi '' Putların önünde eğilmeyecek, onlara tapmayacaksın. '' koymuştur. Bizce yapılması gereken çeviri '' secde etmeyecek, hizmet etmeyeceksin '' olmalıdır.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi KJV çevirinin shachah {shaw-khaw'}' kelimesine vermiş olduğu anlamlar '' bowed, obeisance, reverence, humbly, fell down, shall be low '' olan bu anlamlar Türkçe çevirilere tapındı olarak girmiştir.

New American Standard Bible (NASB) ' İngilizce çeviri shachah {shaw-khaw'}' kelimesi bu belirttiğimiz yerlerde secde anlamına gelen '' prostrated '' anlamı vermiş olduğunu unutmayalım. Authorized Version (KJV)'nin Exo 4:31'de bu kelimeye verdiği '' worshipped '' anlamının ve Türkçe çevirinin bu kelimeyi '' tapındılar '' olarak çevirmelerinin yanlışlığını anlamaya çalışalım.

Örneğin şu alıntıların hepsinde shachah {shaw-khaw'}' kelimesi bulunmaktadır ve Türkçe çevirilere bile tapındı olarak çevrilememiştir. Bakınız: 1Sa 24:8, 2Sa 1:2, 2Sa 9:6, 2Sa 9:8, 2Sa 14:4, 2Sa 14:22, 2Sa 14:33, 2Sa 15:5, 2Sa 16:4, 2Sa 18:28, 1Ki 1:16, 1Ki 1:23, 1Ki 1:31, 1Ki 1:53, 1Ch 21:21 shachah {shaw-khaw'}' kelimesine bu alıntılarda verilen anlam '' kapandı '' olmuştur.

Sanırım shachah {shaw-khaw'}' ve qadad {kaw-dad'}' kelimesinin aynı cümlede kullanılmış olduğu alıntıları incelersek bahsetmeye çalıştığımız resim ortaya çıkacaktır sanırım.

İşin garibi qadad {kaw-dad'}' ın Kitabı Mukaddeste kullanıldığı tüm alıntılarda shachah {shaw-khaw'}' kelimeside bulunmaktadır: Gen 24:26, Gen 24:48, Gen 43:28, Exd 4:31, Exd 12:27, Exd 34:8, Num 22:31, 1Sa 24:8, 1Sa 28:14, 1Ki 1:16, 1Ki 1:31, 1Ch 29:20, 2Ch 20:18, 2Ch 29:30, Neh 8:6,

Nisa (46) O yahudi olanlardan kimileri kelimelerin yerlerini değiştirip, dillerini eğip bükerek, dine dokunarak "Dinledik, isyan ettik." , "Dinle dinlenilmez olsaydın." ve "Bizi güt." diyorlar. Böyle diyeceklerine "Dinledik, itaat ettik.", "Dinle ve bizi gözet." deselerdi elbette haklarında daha hayırlı ve daha dürüst olurdu. Fakat inkarları yüzünden Allah kendilerini lanetlemiştir. Onun için pek azı dışında imana gelmezler.

Şimdi ufak bir liste ile Kuran-ı Kerimde belirtilen '' kelimelerin yerlerini değiştirip '' diye belirtilen bazı tehlikeleri acaba bu alıntılarda bulabilecekmiyiz kontrol edelim. Listede shachah {shaw-khaw'}' kelimesine '' ⁰⁷⁸¹² '' üst numara verilmiştir.ve qadad {kaw-dad'}' kelimesine verilen üst numara '' ⁰⁶⁹¹⁵ '' dir.

Soldaki listeye bakarsanız '' ⁰⁷⁸¹² '' üst numaralı shachah {shaw-khaw'}' kelimesine genelde verilen anlam '' and bowed, And he bowed, and bowed, he bowed, '' olmuştur.

Yine '' ⁰⁷⁸¹² '' üst numaralı shachah {shaw-khaw'}' kelimesini ortadaki listede kontrol ederseniz solda verilen anlamın bir başka kelimeye '' ⁰⁶⁹¹⁵ '' üst numaralı qadad {kaw-dad'}' kelimeye yüklendiğini göreceksiniz.

Solda '' and bowed, And he bowed, and bowed, he bowed, '' anlamları yüklenen '' ⁰⁷⁸¹² '' üst numaralı shachah {shaw-khaw'}' kelimesine ortadaki listede verilen anlamlar ise '' and worshipped, and made obeisance, and did obeisance, and did reverence, worshipping, their heads, and worshipped '' olarak karşımıza çıkmaktadır.

Tabi verilen anlam değişiklikleri orada kalmamakta, sağdaki listeye baktığımızda shachah {shaw-khaw'}' kelimesine bahsettiğimiz anlamda gerçek anlamına yakın anlamın verildiğini görebilirsiniz, bu listede toparladığımız örneklerde bu kelimeye verilen İngilizce anlam ise ''and made obeisance, made obeisance, and did obeisance, and did reverence, [to him] to do him obeisance, and made obeisance '' anlamlarıyla karşımıza çıkmaktadır.

shachah {shaw-khaw'}' kelimesine verilmesi gereken anlamı iyice anlamak için şu iki alıntıyı önümüze çekelim.

2Sa 15:5 And it was [so], that when any man ⁰³⁷⁶ came nigh ⁰⁷¹²⁶ [to him] to do him obeisance ⁰⁷⁸¹² , he put forth ⁰⁷⁹⁷¹ his hand ⁰³⁰²⁷, and took ⁰²³⁸⁸ him, and kissed ⁰⁵⁴⁰¹ him.

2Sa 15:5 Biri önünde yüzüstü yere kapanmak üzere yaklaştı mı, Avşalom elini uzatıp adamı tutar, öperdi.

1Ki 1:16 And Bathsheba ⁰¹³³⁹ bowed ⁰⁶⁹¹⁵ , and did obeisance ⁰⁷⁸¹² unto the king ⁰⁴⁴²⁸. And the king ⁰⁴⁴²⁸ said ⁰⁵⁵⁹ , What wouldest thou?

1Ki 1:16 Bat-Şeva, kralın önünde diz çöküp yere kapandı. Kral, "Ne istiyorsun?" diye sordu.

Tevbe(112)
O tevbe edenler, o ibadet edenler, o hamdedenler, o oruç tutanlar, o rukua varanlar, o secdeye kapananlar, o iyiliği emredip kötülükten alıkoyanlar ve Allah'ın koyduğu sınırı koruyanlar... Müjdele o mü'minleri!
(112)
Those that turn (to allah) in repentance; that serve Him, and praise Him; that wander in devotion to the Cause of allah,: that bow down and prostrate themselves in prayer; that enjoin good and forbid evil; and observe the limit set by allah.- (these do rejoice). So proclaim the glad tidings to the Believers.

Bakara(43)
Namazı dosdoğru kılın, zekatı verin ve rüku edenlerle birlikte siz de rüku edin!
(43)
and be steadfast in prayer; give Zakat; and bow down your heads with those who bow down (in worship).

Bakara(125)
Ve o vakit Kabe'yi insanlar için dönüp varılacak sevap kazanma ve güvenilir bir yer kıldık. Siz de İbrahim'in makamından kendinize bir namazgah edinin! Ve İbrahim ile İsmail'e şöyle emir verdik: "Beytimi, hem tavaf edenler için, hem ibadete kapananlar için, hem de rüku ve secdeye varanlar için tertemiz bulundurun."
(125)
Remember We made the House a place of assembly for men and a place of safety; and take ye the Station of abraham as a place of prayer; and We covenanted with abraham and Ismail, that they should sanctify My House for those who compass it round, or use it as a retreat, or bow, or prostrate themselves (therein in prayer).


Ali İmran(43)
Ey Meryem, Rabbine divan dur, secdeye kapan ve rüku edenlerle birlikte rüku et!"
(43)
"O Mary! worship thy Lord devoutly: Prostrate thyself, and bow down (in prayer) with those who bow down."


Hacc(26)
Bir zamanlar Kabe'nin yerini İbrahim'e şu şekilde hazırlamıştık: "Sakın bana hiçbir şeyi ortak koşma; tavaf edenler, (kıyama) duranlar, rüku ve secdeye varanlar için Evim'i tertemiz et!
(26)
Behold! We pointed the site, to abraham, of the (Sacred) House, (saying): "Associate not anything (in worship) with Me; and sanctify My House for those who compass it round, or stand up, or bow, or prostrate themselves (therein in prayer).


Hacc(77)
Ey iman edenler, rüku edin, secde edin, Rabbinize kulluk edin; hayır işleyin ki kurtuluşa eresiniz.
(77)
O ye who believe! bow down, prostrate yourselves, and adore your Lord; and do good; that ye may prosper.


Sad(24)
(Davut) dedi ki: "Doğrusu senin bir koyununu kendi koyunlarına katmak istemesiyle sana zulmetmiştir. Gerçekten karışıkların (bir toplum içinde yaşayanların) çoğu biribirlerine haksızlık ediyorlar. Ancak iman edip de salih amel işleyenler başka. Ama onlar da pek az. Davut kendisini imtihan ettiğimizi sanmıştı. Hemen Rabbinden mağfiret diledi , rüku ederek yere kapandı , tevbe ederek (Allah'a) yöneldi.
(24)
(David) said: "He has undoubtedly wronged thee in demanding thy (single) ewe to be added to his (flock of) ewes: truly many are the partners (in business) who wrong each other: Not so do those who believe and work deeds of righteousness, and how few are they?"...and David gathered that We had tried him: he asked forgiveness of his Lord, fell down, bowing (in prostration), and turned (to allah in repentance).


Murselat(48)
(Yerken, içerken de) onlara "Rüku edin!" denildiği zaman, rüku etmezler.
(48)
and when it is said to them, "Prostrate yourselves!" they do not so.

2Sa 15:5 And it was [so], that when any man ⁰³⁷⁶ came nigh ⁰⁷¹²⁶ [to him] to do him obeisance ⁰⁷⁸¹² , he put forth ⁰⁷⁹⁷¹ his hand ⁰³⁰²⁷, and took ⁰²³⁸⁸ him, and kissed ⁰⁵⁴⁰¹ him.

2Sa 15:5 Biri önünde yüzüstü yere kapanmak üzere yaklaştı mı, Avşalom elini uzatıp adamı tutar, öperdi.

2Sa 15:5'e iyice baktığımızda kendi tercümelerinden kelimenin gerçek anlamı ortaya çıkmaktadır. Ortada olan resmi iyice anlamamız için eski dönemdeki kralların veya yöneticilerin önünde secdeye varır gibi yere kapanma saygı belirtilerinden biri idi. Anlamamız gereken yüzüstü kapanmadaki amaçtır, kullanılan kelime kişinin karşısındakine saygı amaçlı yere kapanma ise o noktada kelimeye yüz üstü yere kapandı anlamı verilmesini anlayabilirz.

Diğer taraftan yüzüstü yere kapanma Tanrıya saygı veya ibadet belirtisi olarak yapılmışsa buna vermeniz gereken anlamda secdeye kapandı olmak zorundadır. Unutmamamız gereken secde başlı başına tapınma anlamını içinde bulunduran bir eylem veya kelime değildir. Fakat secde tapınma eyleminin içindeki eylemlerden biridir. Örnek olarak namaz kılmayı Allah-ı Tealaya tapınma, ibadet olarak algılarsak, namazın olabilmesi için gerekli olan ruku ve secde gibi pozisyonları gözünüzün önüne getirin.

Authorized Version (KJV)'nin shachah {shaw-khaw'}' kelimesine verdiği '' worshipped '' anlamının bir başka kelimeye c@gid (Aramaic) {seg-eed'} 'ede verildiğini görmekteyiz. KJV çevirinin verdiği bilgiye göre Kitabı Mukaddes'te 12 kere kullanılmış olan bu kelimenin tamamına yine bu çeviri tarafından '' worshipped '' anlamı verilmiştir ve bizce bu kelimeye verilen bu anlamda doğru verilmiş bir anlamdır. c@gid (Aramaic) {seg-eed'} ' kelimesinin Kitabı Mukaddes'te kullanılmış olduğu alıntılar: Dan 2:46, Dan 3:5, Dan 3:6, Dan 3:7, Dan 3:10, Dan 3:11, Dan 3:12, Dan 3:14, Dan 3:15, Dan 3:18, Dan 3:28

Türkçe çevirilerde de bir alıntı '' Dan 2:46 '' hariç tapınma anlamı verilmiş bir İbranice kelime olarak karşımıza çıkmaktadır.

shachah {shaw-khaw'}' ve qadad {kaw-dad'}' kelimelerine verilmesi gereken anlamın ne olacağına dönersek, yine bu iki kelimenin aynı cümlede kullanıldığı ve yine kendileri tarafından verilmiş olan şu anlamları kabul etmekte fazla zorlanmayız.

1Ki 1:16 And Bathsheba ⁰¹³³⁹ bowed ⁰⁶⁹¹⁵ , and did obeisance ⁰⁷⁸¹² unto the king ⁰⁴⁴²⁸. And the king ⁰⁴⁴²⁸ said ⁰⁵⁵⁹ , What wouldest thou?

Gördüğünüz gibi bu cümlede qadad {kaw-dad'}' kelimesine '' önünde diz çöküp '' anlamı verilmişken, shachah {shaw-khaw'}' kelimesinede '' yere kapandı '' anlamı yüklenmiştir. Burada İngilizce çevirinin shachah {shaw-khaw'}' kelimesine yüklediği anlam olan ''obeisance '' in sözlük anlamına bakarsak bu eğilmenin hangi boyutta olduğunu daha rahat anlayabiliriz.

obeisance

kaynak: http://www.seslisozluk.com/?word=obeisance&go_search=Ara

1. pay veya do obeisance hürmet göstermek, eğilme, riayet, hürmet, saygı; hürmetle eğilme.
2. saygı. hürmet.

Bu kelimeyi Kuranın İngilizce tercümesinde bulabilirmiyiz dersek, yine kullandığımız A. Yusuf Ali'nin çevirisinde yapmış olduğumuz araştırmada karşımıza iki kere kullanılmış olduğu çıkmaktadır.

Hicr (29) Bunun için, Ben onu muntazam bir insan kıvamına getirip içine ruhumdan üflediğim zaman, derhal onun için secdeye kapanın!"

The Rock
(29) "When I have fashioned him (in due proportion) and breathed into him of My spirit, fall ye down in obeisance unto him."

Sad (72) Onu şekillendin? ruhumdan ona lifledim mi, derhal ona secdeye kapanın!"

Suad
(72) "When I have fashioned him and breathed into him of My spirit, fall ye down in obeisance unto him."

Hatırlarsanız A.Yusuf Ali'nin tercümelerinde Kuran'da geçen yüz üstü yere kapanmayı belirten kelimenini cümledeki amacına göre nasıl hassasiyetle seçtiğinden bahsetmiştik. Hicr (29) ve Sad (72) ayetlerinde geçen yüzüstü yere kapanılmasındaki anlamda Allah-ı Tealaya ibadet amaçlı yüzüstü yere kapanma olmadığı için A.Yusuf Ali tercümelerinde '' prostrate, prostrated '' secde anlamında kullandığı bu kelimeleri kullanmamıştır. Burada A. Yusuf Ali'nin tercümelerinde gösterdiği bu hassasiyeti Kitabı Mukaddes uzmanlarınında 1Ki 1:16'da yapmış oldukları çeviride görmekteyiz. Onlarda büyük bir hürmet ve saygıyla kralın önünde yüzüstü yere kapanılmasını aynı anlamda algılamışlar ve tercümelerini aynı doğrultuda yapmışlardır, '' 1Ki 1:16 Bat-Şeva, kralın önünde diz çöküp yere kapandı. Kral, "Ne istiyorsun?" diye sordu. '' Bu delillerin ortaya koyduğu gerçek İbranicede secde kelimesi aramaktaysanız ve bu kelimenin Kitabı Mukaddeste hangi kelime olduğunu merak etmekteyseniz ortadaki delillerin işaret ettiği kelime shachah {shaw-khaw'}' olarak karşımıza çıkmaktadır.

Tüm bu alıntılarda geçen kelimelerin kökeni '' bow down veya bowed down '' olarak karşımıza çıkmaktadır. İlginç olan İngilizce bu anlamın bir çok İbranice kelimeye yüklenmiş olmasıdır, biraz yukarda shachah {shaw-khaw'}'' kelimesinede bu anlamın yüklenmiş olduğunu gördük. Diğer ilginç olan nokta ise, acaba kelimelerimi karıştırdılar demek zorundayız shachah {shaw-khaw'}'' kelimesine benzeyen ve yine '' bow down '' olarak anlam yüklenen bu kelimeye benzer bir diğer kelime olan shachach {shaw-khakh'}' kelimeside '' bow down '' anlamı verilmiş olarak karşımızdadır.

Ayrıca yine bu çeviri tarafından '' bow down '' anlamı verilmiş olan diğer kelimeler olarak kaphaph {kaw-faf'} kara` {kaw-rah'}' ide unutmamak gerek. Kısaca ortada bir '' bow down '' bereketi var gibi gözükmekte. Yinede bizce önemli gördüğümüz nokta ise qadad {kaw-dad'}' kelimesinin tüm kullanıldığı tercümelerde secde kelimesi olduğuna karar verdiğimiz shachah {shaw-khaw'}'' kelimesiyle beraber kullanılmış olması.ve

Uzmanlarımızın yapmış oldukları çevirilerde qadad {kaw-dad'}' kelimesine eğilme anlamı verdiklerini rahatlıkla görebilirsiniz, bizim bu anlamlada fazlaca problemimiz yoktur, sıkıntımız bu eğilmenin iyice vurgulanmadan çeviriye katılmış olduğudur, kabul edeceğiniz gibi Rab'bin karşısında olan eğilme normal bir eğilme olmadığı için bunu biz ruku diye belirteceğiz. Göreceğiniz gibide Kitabı Mukaddeste qadad {kaw-dad'}' kelimesinin çoğunlukla geçmiş olduğu cümlede Rab'be karşı bir eğilme vardır. Eh Rab'bin karşısında yapılan eğilmeyede biz Türkçemizde ruku demekteyiz, bilmeyenlerede duyurulur.

Şimdi aşağıda görmüş olduğunuz alıntılarda geçen qadad {kaw-dad'}' kelimesine ruku, shachah {shaw-khaw'}'' kelimesinede secde anlamı verip ortaya çıkan anlamları görelim. Ortadaki kendi yaptıkları çeviriye mümkün olduğu kadar bağlı kalıp bizim yapmış olduğumuz eklemeleri altında göreceksiniz.

 

Gen 24:26 And the man ⁰³⁷⁶ bowed down his head ⁰⁶⁹¹⁵ , and worshipped ⁰⁷⁸¹² the LORD ⁰³⁰⁶⁸.

Yar.24: 26 Adam eğilip RAB'be tapındı.

Yar.24: 26 Adam Rab'be, rukuya, secdeye vardı.

---

 

Gen 24:48 And I bowed down my head ⁰⁶⁹¹⁵ , and worshipped ⁰⁷⁸¹² the LORD ⁰³⁰⁶⁸, and blessed ⁰¹²⁸⁸ the LORD ⁰³⁰⁶⁸ God ⁰⁴³⁰ of my master ⁰¹¹³ Abraham ⁰⁸⁵, which had led me ⁰⁵¹⁴⁸ in the right ⁰⁵⁷¹ way ⁰¹⁸⁷⁰ to take ⁰³⁹⁴⁷ my master's ⁰¹¹³ brother's ⁰²⁵¹ daughter ⁰¹³²³ unto his son ⁰¹¹²¹.

Yar.24: 48 Eğilip RAB'be tapındım. Efendimin oğluna kardeşinin torununu almak için bana doğru yolu gösteren efendim İbrahim'in
Tanrısı RAB'be övgüler sundum.

Yar.24: 48 Rab'be rukuya, secdeye vardım ..... Efendimin oğluna kardeşinin torununu almak için bana doğru yolu gösteren efendim İbrahim'in
Tanrısı RAB'be övgüler sundum.

---

 

Gen 43:28 And they answered ⁰⁵⁵⁹ , Thy servant ⁰⁵⁶⁵⁰ our father ⁰¹ [is] in good health ⁰⁷⁹⁶⁵, he [is] yet alive ⁰²⁴¹⁶. And they bowed down their heads ⁰⁶⁹¹⁵ , and made obeisance ⁰⁷⁸¹² .

Yar.43: 28 Kardeşleri, "Babamız kulun iyi" diye yanıtladılar, "Hâlâ yaşıyor." Sonra saygıyla eğilip yere kapandılar.

Yar.43: 28 Kardeşleri, "Babamız kulun iyi" diye yanıtladılar, "Hâlâ yaşıyor." Sonra ... rukuya, secdeye vardılar.

---

 

Exd 4:31 And the people ⁰⁵⁹⁷¹ believed ⁰⁵³⁹ : and when they heard ⁰⁸⁰⁸⁵ that the LORD ⁰³⁰⁶⁸ had visited ⁰⁶⁴⁸⁵ the children ⁰¹¹²¹ of Israel ⁰³⁴⁷⁸, and that he had looked ⁰⁷²⁰⁰ upon their affliction ⁰⁶⁰⁴⁰, then they bowed their heads ⁰⁶⁹¹⁵ and worshipped ⁰⁷⁸¹² .

Çık.4: 31 Halk inandı; RAB'bin kendileriyle ilgilendiğini, çektikleri sıkıntıyı görmüş olduğunu duyunca, eğilip tapındılar.

Çık.4: 31 Halk inandı; RAB'bin kendileriyle ilgilendiğini, çektikleri sıkıntıyı görmüş olduğunu duyunca, ... rukuya, secdeye vardılar.

---

 

Exd 12:27 That ye shall say ⁰⁵⁵⁹ , It [is] the sacrifice ⁰²⁰⁷⁷ of the LORD'S ⁰³⁰⁶⁸ passover ⁰⁶⁴⁵³, who passed ⁰⁶⁴⁵² over the houses ⁰¹⁰⁰⁴ of the children ⁰¹¹²¹ of Israel ⁰³⁴⁷⁸ in Egypt ⁰⁴⁷¹⁴, when he smote ⁰⁵⁰⁶² the Egyptians ⁰⁴⁷¹⁴, and delivered ⁰⁵³³⁷ our houses ⁰¹⁰⁰⁴. And the people ⁰⁵⁹⁷¹ bowed the head ⁰⁶⁹¹⁵ and worshipped ⁰⁷⁸¹² .

Çık.12: 27 'Bu RAB'bin Fısıh kurbanıdır' diyeceksiniz, 'Çünkü RAB
Mısırlılar'ı öldürürken evlerimizin üzerinden geçerek bizi bağışladı.'" İsrailliler eğilip tapındılar.

Çık.12: 27Bu RAB'bin Fısıh kurbanıdır' diyeceksiniz, 'Çünkü RAB
Mısırlılar'ı öldürürken evlerimizin üzerinden geçerek bizi bağışladı.'" İsrailliler ... rukuya, secdeye vardılar.

---

 

Exd 34:8 And Moses ⁰⁴⁸⁷² made haste ⁰⁴¹¹⁶ , and bowed his head ⁰⁶⁹¹⁵ toward the earth ⁰⁷⁷⁶, and worshipped ⁰⁷⁸¹² .

Çık.34: 8 Musa hemen yere kapanıp tapındı.

Çık.34: 8 Musa hemen ... rukuya, secdeye vardı.

---

 

Num 22:31 Then the LORD ⁰³⁰⁶⁸ opened ⁰¹⁵⁴⁰ the eyes ⁰⁵⁸⁶⁹ of Balaam ⁰¹¹⁰⁹, and he saw ⁰⁷²⁰⁰ the angel ⁰⁴³⁹⁷ of the LORD ⁰³⁰⁶⁸ standing ⁰⁵³²⁴ in the way ⁰¹⁸⁷⁰, and his sword ⁰²⁷¹⁹ drawn ⁰⁸⁰²⁵ in his hand ⁰³⁰²⁷: and he bowed down ⁰⁶⁹¹⁵ his head, and fell flat ⁰⁷⁸¹² on his face ⁰⁶³⁹.

Say.22: 31 Bundan sonra RAB Balam'ın gözlerini açtı. Balam yalın kılıç yolda durmakta olan RAB'bin meleğini gördü, eğilip yüzüstü yere kapandı.

Say.22: 31 Bundan sonra RAB Balam'ın gözlerini açtı. Balam yalın kılıç yolda durmakta olan RAB'bin meleğini gördü, ... rukuya, yüzüstü secdeye vardı.

---

 

1Sa 24:8 David ⁰¹⁷³² also arose ⁰⁶⁹⁶⁵ afterward, and went out ⁰³³¹⁸ of the cave ⁰⁴⁶³¹, and cried ⁰⁷¹²¹ after ⁰³¹⁰ Saul ⁰⁷⁵⁸⁶, saying ⁰⁵⁵⁹ , My lord ⁰¹¹³ the king ⁰⁴⁴²⁸. And when Saul ⁰⁷⁵⁸⁶ looked ⁰⁵⁰²⁷ behind ⁰³¹⁰ him, David ⁰¹⁷³² stooped ⁰⁶⁹¹⁵ with his face ⁰⁶³⁹ to the earth ⁰⁷⁷⁶, and bowed ⁰⁷⁸¹² himself.

1.Sa.24: 8 O zaman Davut da mağaradan çıktı. Saul'a, "Efendim kral!" diye seslendi. Saul arkasına bakınca, Davut eğilip yüzüstü yere kapandı.

1.Sa.24: 8 O zaman Davut da mağaradan çıktı. Saul'a, "Efendim kral!" diye seslendi. Saul arkasına bakınca, Davut eğilip ... rukuya, secdeye vardı.

---

 

1Sa 28:14 And he said ⁰⁵⁵⁹ unto her, What form ⁰⁸³⁸⁹ [is] he of? And she said ⁰⁵⁵⁹ , An old ⁰²²⁰⁵ man ⁰³⁷⁶ cometh up ⁰⁵⁹²⁷ ; and he [is] covered ⁰⁵⁸⁴⁴ with a mantle ⁰⁴⁵⁹⁸. And Saul ⁰⁷⁵⁸⁶ perceived ⁰³⁰⁴⁵ that it [was] Samuel ⁰⁸⁰⁵⁰, and he stooped ⁰⁶⁹¹⁵ with [his] face ⁰⁶³⁹ to the ground ⁰⁷⁷⁶, and bowed ⁰⁷⁸¹² himself.

1.Sa.28: 14 Saul, "Neye benziyor?" diye sordu. Kadın, "Cüppe giymiş yaşlı bir adam yukarıya çıkıyor" dedi. O zaman Saul onun Samuel olduğunu anladı; eğilip yüzüstü yere kapandı.

1.Sa.28: 14 Saul, "Neye benziyor?" diye sordu. Kadın, "Cüppe giymiş yaşlı bir adam yukarıya çıkıyor" dedi. O zaman Saul onun Samuel olduğunu anladı; ... rukuya, secdeye vardı.

---

 

1Ki 1:16 And Bathsheba ⁰¹³³⁹ bowed ⁰⁶⁹¹⁵ , and did obeisance ⁰⁷⁸¹² unto the king ⁰⁴⁴²⁸. And the king ⁰⁴⁴²⁸ said ⁰⁵⁵⁹ , What wouldest thou?

1.Kr.1: 16 Bat-Şeva, kralın önünde diz çöküp yere kapandı. Kral, "Ne istiyorsun?" diye sordu.

1.Kr.1: 16 Bat-Şeva, krala... saygıyla yere eğildi. Kral, "Ne istiyorsun?" diye sordu.

---

 

1Ki 1:31 Then Bathsheba ⁰¹³³⁹ bowed ⁰⁶⁹¹⁵ with [her] face ⁰⁶³⁹ to the earth ⁰⁷⁷⁶, and did reverence ⁰⁷⁸¹² to the king ⁰⁴⁴²⁸, and said ⁰⁵⁵⁹ , Let my lord ⁰¹¹³ king ⁰⁴⁴²⁸ David ⁰¹⁷³² live ⁰²⁴²¹ for ever ⁰⁵⁷⁶⁹.

1.Kr.1: 31 O zaman Bat-Şeva kralın önünde diz çöküp yüzüstü yere kapandı ve, "Efendim kral Davut sonsuza dek yaşasın!" dedi.

1.Kr.1: 31 O zaman Bat-Şeva kralın önünde eğildi yüzüstü yere kapandı ve, "Efendim kral Davut sonsuza dek yaşasın!" dedi.

---

 

1Ch 29:20 And David ⁰¹⁷³² said ⁰⁵⁵⁹ to all the congregation ⁰⁶⁹⁵¹, Now bless ⁰¹²⁸⁸ the LORD ⁰³⁰⁶⁸ your God ⁰⁴³⁰. And all the congregation ⁰⁶⁹⁵¹ blessed ⁰¹²⁸⁸ the LORD ⁰³⁰⁶⁸ God ⁰⁴³⁰ of their fathers ⁰¹, and bowed down their heads ⁰⁶⁹¹⁵ , and worshipped ⁰⁷⁸¹² the LORD ⁰³⁰⁶⁸, and the king ⁰⁴⁴²⁸.

1.Ta.29: 20 Sonra Davut bütün topluluğa, "Tanrınız RAB'bi övün!" dedi. Böylece hepsi atalarının Tanrısı RAB'bi övdü; Tanrı'nın ve kralın önünde başlarını eğip yere kapandı.

1.Ta.29: 20 Sonra Davut bütün topluluğa, "Tanrınız RAB'bi övün!" dedi. Böylece hepsi atalarının Tanrısı RAB'bi övdü; ... kralın önünde Rab'be rukuya, secdeye vardılar.

---

 

2Ch 20:18 And Jehoshaphat ⁰³⁰⁹² bowed ⁰⁶⁹¹⁵ his head with [his] face ⁰⁶³⁹ to the ground ⁰⁷⁷⁶: and all Judah ⁰³⁰⁶³ and the inhabitants ⁰³⁴²⁷ of Jerusalem ⁰³³⁸⁹ fell ⁰⁵³⁰⁷ before ⁰⁶⁴⁴⁰ the LORD ⁰³⁰⁶⁸, worshipping ⁰⁷⁸¹² the LORD ⁰³⁰⁶⁸.

2.Ta.20: 18 Yehoşafat yüzüstü yere kapandı. Yahuda halkıyla Yeruşalim'de oturanlar da RAB'bin önünde yere kapanıp O'na tapındılar.

2.Ta.20: 18 Yehoşafat rukuya vardı, Yahuda halkıyla Yeruşalim'de oturanlar da RAB'be secdeye vardılar.

---

 

2Ch 29:30 Moreover Hezekiah ⁰³¹⁶⁹ the king ⁰⁴⁴²⁸ and the princes ⁰⁸²⁶⁹ commanded ⁰⁵⁵⁹ the Levites ⁰³⁸⁸¹ to sing praise ⁰¹⁹⁸⁴ unto the LORD ⁰³⁰⁶⁸ with the words ⁰¹⁶⁹⁷ of David ⁰¹⁷³², and of Asaph ⁰⁶²³ the seer ⁰²³⁷⁴. And they sang praises ⁰¹⁹⁸⁴ with gladness ⁰⁸⁰⁵⁷, and they bowed their heads ⁰⁶⁹¹⁵ and worshipped ⁰⁷⁸¹² .

2.Ta.29: 30 Kral Hizkiya ile önderler, Levililer'e Davut'un ve Bilici Asaf'ın sözleriyle RAB'bi övmelerini söylediler. Onlar da sevinçle övgüler sundular, başlarını eğip tapındılar.

2.Ta.29: 30 Kral Hizkiya ile önderler, Levililer'e Davut'un ve Bilici Asaf'ın sözleriyle RAB'bi övmelerini söylediler. Onlar da sevinçle övgüler sundular, ... rukuya, secdeye vardılar.

---

 

Neh 8:6 And Ezra ⁰⁵⁸³⁰ blessed ⁰¹²⁸⁸ the LORD ⁰³⁰⁶⁸, the great ⁰¹⁴¹⁹ God ⁰⁴³⁰. And all the people ⁰⁵⁹⁷¹ answered ⁰⁶⁰³⁰ , Amen ⁰⁵⁴³, Amen ⁰⁵⁴³, with lifting up ⁰⁴⁶⁰⁷ their hands ⁰³⁰²⁷: and they bowed ⁰⁶⁹¹⁵ their heads, and worshipped ⁰⁷⁸¹² the LORD ⁰³⁰⁶⁸ with [their] faces ⁰⁶³⁹ to the ground ⁰⁷⁷⁶.

Neh.8: 6 Ezra yüce Tanrı'ya, RAB'be övgüler sundu. Bütün halk ellerini kaldırarak, "Amin! Amin!" diye karşılık verdi. Hep birlikte eğilip yere kapanarak RAB'be tapındılar.

Neh.8: 6 Ezra yüce Tanrı'ya, RAB'be övgüler sundu. Bütün halk ellerini kaldırarak, "Amin! Amin!" diye karşılık verdi. Hep birlikte ...Rab'be rukuya, secdeye vardılar.

Yukarıda yaptığımız listeyi kelimelere kendi verdikleri anlamlar ile düzenlemeye ve Rab'bin karşısında olan eğilmeyi olması gereken ruku kelimesiyle ve Rab'bin önünde yüzüstü yere kapanılmasını ise olması gereken secde kelimesi ile ifade etmeye çalıştık. Ortaya konan bu delillerle Kitabı Mukaddes'inde inananlardan islamdaki namaza benzer bir ibadet istediğini görmek pekde zor olmasa gerek. Bu aşamada bu ibadete herhangi bir davet varmıdır sorusunu araştırdıktan sonra bu mesajı alan müminlerin ibadetlerini nasıl uyguladığını anlamaya çalışalım.

Hicr (98) O halde Rabbine hamd ile teşbih et ve secde edenlerden ol!

Psa 95:6 bow'⁰⁹³⁵ shachah ⁰⁷⁸¹² kara`<sup>03766</sup> barak <sup>01288</sup> paniym <sup>06440</sup> Y@hovah<sup>03068</sup> `asah ⁰⁶²¹³

Her dinin belli başlı kuralları olduğu gibi inanç sahiplerinin toplandığı ibadet yerleride mevcuttur. İslamda olan camilere Allah-ı Tealaya ibadete insanlar ezan ile davet edilirken, Hıristiyanlıkta bu davet kiliseye çan sesiyle olmaktadır. Yine ilginçtirki Kitabı Mukaddes'in herhangi bir yerinde müminlerin herhangi bir yere çan ile davet edildiğinin belirtilmediğinin haricinde, çan kelimesi bile yoktur. Yinede Kitabı Mukaddes'in ortaya koyduğu gerçek ibadethaneye gelinip Tanrıya kulluk edinilmesi istenmektedir.

2Ch 30:8 Atalarınız gibi inatçı olmayın, RAB'be boyun eğin. O'nun sonsuza dek kutsal kıldığı tapınağa gelin. Kızgın öfkesinin sizden uzaklaşması için Tanrınız RAB'be kulluk edin.

2Ch 30:8'de olan anlam tapınakta ibadete/kulluğa bir davetin olduğudur. Fakat yaptığımız araştırma Kitabı Mukaddeste insanları tapınağa çan sesiyle veya ezan ile davet edilmesi gerektiği ile ilgili bir belirti bulamadık. Diğer taraftan Mez.95: 6'ya yapmış olduğumuz tercüme bize Kitabı Mukaddestede böylesi bir davet olduğu izlenimi vermekte. Yukarıda yapmış olduğumuz tercümeye birde Hıristiyan kardeşlerimizin yapmış olduğu tercüme ile bakalım.

Mez.95: 6 Gelin, tapınalım, eğilelim, Bizi yaratan RAB'bin önünde diz çökelim.

Psa 95:6 O come ⁰⁹³⁵ , let us worship ⁰⁷⁸¹² and bow down ⁰³⁷⁶⁶ : let us kneel ⁰¹²⁸⁸ before ⁰⁶⁴⁴⁰ the LORD ⁰³⁰⁶⁸ our maker ⁰⁶²¹³ .

Yapılan tercüme herne kadar namaz kılın demesede, görüldüğü gibi Tanrıya tapınılmada istenen bir eğilme, diz çökme vardır. Bunun yanında kim bilir belkide bu tapınmada secdeyi görmek istemeyenler tarafından cümlede geçen  shachah {shaw-khaw'}'' kelimesine yine tapınalım anlamı verilmiş, verilen bu anlamlada nerdeyse insanlardan istenen ibadeti tarif eden bir islami namaz tarifi ortadan kalkmıştır. Yinede 2Ch 30:8'de ve Psa 95:6'da olan bir davetin gerçekliğini gözardı edemeyiz.

Öncelikle uzmanların ezan kelimesine verdikleri sözlük anlamını ortaya koyalım, ve Türk dil kurumunun ezan'ana vermiş olduğu anlama bakalım.

ezan: Müslümanlıkta namaz vaktini bildirmek için müezzinin yüksek sesle yaptığı çağrı
isim, din b. (***) (eza:nı) Arapça e£¥n kaynak: http://www.tdk.org.tr/TDKSOZLUK/

Türk dil kurumunun ezan'ana vermiş olduğu anlam Allah-ı Tealaya ibadet vaktinin bildirilmesi için yüksek sesle yapılan çağrı olduğudur. Kısaca ibadete davetten başkaca birşey değildir, yüksek sesle yapılmasındaki gayede bu çağrıyı mümkün olduğunca geniş bir kitleye duyurabilmektir. Şayet ezan müminlere namaz vaktini ( ibadet vaktini) bildirmek için yapılan sözlü bir hatırlatma ise, böylesi hatırlatmanın veya davetin Kitabı Mukaddestede olduğunu 2Ch 30:8'e ve Psa 95:6'ya bakıp söyleyebilmemiz mümkündür. Tabi günümüzde ise kiliseler, müezzinin yüksek sesle yaptığı daveti, dan dan diye çaldıkları o çan sesiyle yapıp kendi cemeatlerini ibadete davet etmektedirler.

Bu davetin bir diğer ortak noktası ise, inanılan Rab'be ibadet etmektir. İslamda bu ibadetin namaz olduğunu bilirken bu namazın içinde de ana hatlarıyla ruku ve secdenin olduğunu bilmekteyiz. Diğer taraftan Hıristiyan kardeşlerimizin kendi yaptıkları çeviri ile '' Mez.95: 6 Gelin, tapınalım, eğilelim, Bizi yaratan RAB'bin önünde diz çökelim. '' diye yapılan bu çevirininde bize bildiğimiz namazı ana çercevesiyle tarif etmektedir.

Kitabı Mukaddes'de müminlerin inandıkları Rab'be İbadet ediş şekillerini incelememizle, Kitabı Mukaddeste geçen ibadet şekli ile günümüz Hıristiyanlarının ibadet şekli arasındaki farkı anlayabiliriz.

Ezanın Şekli :
Namaza davet için okunan ezan şu mübarek kelimelerden ibarettir :
Allahü ekber (4 kez): Allah ibadet edenin ibadetine muhtaç değildir.
Eşhedü en la ilahe illallah (2 kez): Şehadet ederim ki Allah Teala'nın ibadet olunmaya ihtiyacı yoktur ve O'ndan başka ibadete müstehak varlık da yoktur.
Eşhedü enne Muhammeden resulallah (2 kez) : Şehadet ederim ki Muhammed A.S Allahü Teala'nın Resuludur ve ibadet yolunu tebliğ edicidir.
Hayye alassalat (2 kez): Haydi Müslümanlar namaza.
Hayye alelfelah (2 kez): Haydi Müslümanlar kurtuluşa
Allahü ekber (2 kez): Allah ibadet edenin ibadetine muhtaç değildir.
La ilahe illallah (2 kez): Allah'tan başka ibadet edilecek yoktur.
Sadece sabah namazlarında Hayye alelfelah (2 kez)'dan sonra,

Esselatü hayrun minen nevm (2 kez) yani, namaz uykudan hayırlıdır ibaresi eklenerek ezan okunur. '' kaynak: http://turkbeli.sitemynet.com/Konu15.htm ''