HANİFLİK TÜM İNSANLARIN YARATILIŞ FITRATIDIR

   Öyleyse sen yüzünü Allah'ı birleyen (bir hanif) olarak dine, Allah'ın o fıtratına çevir; ki insanları bunun üzerine yaratmıştır. Allah'ın yaratışı için hiç bir değiştirme yoktur. İşte dimdik ayakta duran din (budur). Ancak insanların çoğu bilmezler.   (RUM SURESİ / 30)

   Bu ayetten anlaşılmaktadır ki Rabbimiz tüm insanların fıtratına/yaratılışına haniflik özelliğini koymuştur. Yani Allah’ı (Tek Olarak) tanıma özelliğini. Kainatın bir yaratıcısı olduğunu kavrama yetisini, onun ortaksız olması gerektiğine mantıken ulaşma kabiliyetini bizim manevi genlerimize işlemiştir.

   Bu ayetten yine anlıyoruz ki Haniflik Hz. İbrahim’le başlamış değildir. İlk insan ilk peygamber de haniflik fıtratına,altyapısına,özelliğine sahipti ve diğer tüm insanlar da. İşin püf noktası ise Rabbimizin bu içimize kodladığı haniflik fıtratına uygun davranış sergileyip sergilemeyeceğimizdir. Hz. İbrahim’e özel vurgu yapılması da Ehl-i Kitapla aramızdaki ortak sözün Haniflik olmasından dolayıdır. Rabbimizin Elçileri aracılığı ile ilettiği şirksiz iman anlayışını kabul etmek ve bu istikamette hayat sürmek bu altyapımıza uygun davranmak demektir. Şirk koşan insan aslında kendi fıtratıyla çelişmektedir. Kişi kendi özündekine uygun davranırsa Allah’ın hoşnutluğunu kazanır. Aksi davranış sergileyip fıtratına aykırı tavırlar sergilerse nankörlük yapmış olur. Bu mevzu İnsan Suresindeki şu ayetlerde açıklanmaktadır;

 BİZ ONU YOLA KILAVUZLADIK = FITRATINA HANİFLİĞİ KOYDUK (Rum 30+İnsan3)

    İnsan üzerinden, henüz anılan bir şey olmadığı bir süre geçmedi mi zamandan? Doğrusu, biz insanı karışım olan bir spermden yarattık. Halden hale geçiririz onu. Sonunda onu işitici, görücü yaptık. Biz onu yola kılavuzladık(=Hidayet). Artık ya şükredici olur ya nankör. (İnsan Suresi 1-3)

   Biz, nankörler için zincirler, bukağılar ve kızgın bir ateş hazırladık İyilere gelince, onlar, karışımı kâfur olan bir kadehten içerler. Bir kaynak ki, Allah'ın kulları ondan içerler ve onu fışkırtarak akıtırlar. (İnsan Suresi 4-6)

 Onlar verdikleri sözü tam bir biçimde yerine getirirler ve kötülüğü salgın olan bir günden korkarlar. Yoksula, yetime ve esire, yemeği severek yedirirler. "Biz size yalnız ve yalnız Allah rızası için yediriyoruz. Sizden bir karşılık da bir teşekkür de istemiyoruz; Çünkü biz, asık suratlı, sert bir gün yüzünden Rabbimizden korkarız." derler. Allah da onları o gününün şerrinden korumuş ve kendilerini bir parlaklığa, bir sevince ulaştırmıştır. (İnsan Suresi 7-11)

   Bu ayetlerde Rabbimiz insanın kılavuzlandığı yola=hanifliğe  yani -fıtratında olana- uygun davranarak bu haniflik vasfını sürdürdüğünde karşılaşacağı ecirleri anlatmaktadır. Ayrıca Hanif Müslümanın güzel ahlakından örnekler vermektedir. Hanif(Muhavvid) Müslümanların en temel ahlaki özellikleri:

-Verdikleri sözleri tam bir şekilde yerine getirirler

- Kötülüğü salgın olan bir günden korkarlar.

-Yoksula, yetime ve esire, yemeği severek yedirirler. Ve derler ki "Biz size yalnız ve yalnız Allah rızası için yediriyoruz. Sizden bir karşılık da bir teşekkür de istemiyoruz; Çünkü biz, asık suratlı, sert bir gün yüzünden Rabbimizden korkarız."

  Ayetin devamında Rabbimiz, kendilerinde bu hanif özellikleri bulunduranlara, o çetin günün şerrinden koruyup sonsuz bir sevinç vereceğini müjdelemektedir.

 İKİ TÜR HİDAYET

Kur’anda Rabbimiz iki ayrı hidayet türünden bahsetmektedir.

1.Tür Hidayet:  Geneldir, herkese koşulsuz ve potansiyel olarak sünnetullah, adetullah gereği verilmiştir. Buna delil İnsan Suresinin 3. ayetidir.

  Biz onu yola kılavuzladık(=Hidayet). Artık ya şükredici olur ya nankör. (İnsan Suresi 1-3)

 2.Tür Hidayet: Özeldir, herkese özgü değildir. Allah seçtiği kullarına bahşeder bu tür hidayeti. Buna delil de Enam Suresindeki şu ayetlerdir;

(Enam Suresinin bu kısmındaki iki ayette anlatılan kişi Hz. ibrahim)  "Ben bir hanîf olarak yüzümü gökleri ve yeri yaratana döndürdüm. Müşriklerden değilim ben." Toplumu ona karşı çıkıp kanıt getirmeye kalkıştı. O dedi ki: "Allah hakkında benimle çekişiyor musunuz? Beni DOĞRU YOLA O İLETTİ (İLETME=HİDAYET). O'na ortak koştuğunuz şeylerden korkmam. Rabbimin dilediği dışında hiçbir şey olmaz.Rabbim bilgice herşeyi çepeçevre kuşatmıştır. Hâlâ öğüt almayacak mısınız?" Enam Suresi 79-80  

(Bu ayette ise özne Hz. Muhammed)  De ki: "Beni, dosdoğru yola Rabbim İLETMİŞTİR (İLETME=HİDAYET). Güçlü, pürüzsüz bir dine, hanîf olan İbrahim'in milletine. Müşriklerden değildi o." Enam Suresi 161.

  Birinci tür hidayette(genel) geriye dönme, sapma mümkündür ama ikinci tür hidayette(özel) sapma sözkonusu değildir. Buna delil de Zümer Suresi 37. ayettir.

   'Allah'ın kılavuzluk ettiğini (=HİDAYET) ise saptıran olamaz. Allah Aziz ve intikam alıcı değil mi?'   (Zümer Suresi 37)

 Hz. Muhammed’in hanif olmadığını iddia edenlere:

   Adem Peygamber dahil tüm Resuller, Allah’ın seçtiği bu insanlar Rabbimiz tarafından doğru yola=hanifliğe=Allah'ı bir ve tek olarak tanımaya kılavuzlanmışlardır. Onların yanlış yolda olmaları, saptıkları,müşrik oldukları düşünülemez. Allah kendi elçilerini desteklemeyecek de kimi destekleyecek?  Peygamber de sapıtırsa tebliğine muhatap olan insanlar neler yapmaz?  Akledemiyor musunuz?

  Haniflik(Muvahhidlik) Hz. İbrahim’e özgü değildir. Tüm insanların fıtratında zaten mevcuttur.

  Tekraren, Enam suresindeki üstte verdiğim üç ayet incelendiğinde Allah Hz. İbrahim’i nasıl DOĞRU YOLA=HANİFLİĞE  iletmişse Hz. Muhammed’i de aynı DOĞRU YOLA=HANİFLİĞE ilettiğini bildirmektedir. Aynı konu Yasin Suresi 4. ve 5. ayetlerde tekrar vurgulanmıştır. BU İLETİLME SONRASI SAPMA DA ASLA MÜMKÜN DEĞİLDİR. Hem sapma mümkün olacak ise bu Hz. İbrahim için de geçerlidir.